به آفرید

به‌آفرید ( ـ۱۳۱ق)
زردشتی مدّعی نبوت، پسر ماه فروردین از اهالی زوزن، یکی از آبادی‌های خواف. در سیراوند نیشابور ظهور کرد. هفت سال در چین بود و پس از بازگشت دعوی پیامبری کرد. به‌آفرید زردشت را قبول داشت ولی با بیشتر آداب مذهبی زردشتیان مخالفت می‌ورزید. ازجمله دستورهای او برای پیروانش امر به پنج یا هفت نوبت نمازِ بدون سجده بود و نیز برای اصلاحات اجتماعی از پیروانش خواست تا یک‌هفتم دارایی خود را صرف امور عام‌المنفعه کنند. سعی می‌کرد تلفیقی بین آیین گذشتۀ ایرانیان و اسلام ایجاد کند. جنبش وی، که جنبۀ اجتماعی داشت، باعث شد تا قدرت معنوی و مادی روحانیان زردشتی در میان مردم تضعیف گردد. در ۱۳۱ق، هنگامی که ابومسلم از دعوی او آگاه شد به دو نفر از کسان خود دستور داد تا فتنۀ او را خاموش کنند و او را به اسلام تشویق نمایند. سرانجام وی را به فرمان ابومسلم در باب‌الجامع نیشابور به‌قتل رساندند. به‌آفرید کتابی به فارسی برای پیروان خود نوشت. خلاصه‌ای از تعالیم و عقاید وی در آثار 'الباقیۀ ابوریحان بیرونی آمده است. پس از وی پیروانش به نام به‌آفریدیه باقی ماندند.