تاریخ بیهقی
تاریخ بِیهَقی
(یا: تاریخ مسعودی) کتابی به فارسی در تاریخ پادشاهی سلطان مسعود غزنوی، نوشتۀ ابوالفضل بیهقی، پس از ۴۵۱ق، و از بهترین نمونه‌های نثر فارسی قرن ۵ق. تاریخ بیهقی در واقع بخش برجای‌‌مانده از اثر ۳۰جلدی نویسنده با نام تاریخ ناصری و تاریخ آل سبکتکین است و به همین سبب تاریخ مسعودی نیز گفته می‌شود. این اثر در بردارندۀ اطلاعات ارزشمندی از تاریخ غزنویان، سامانیان، سلجوقیان و صفاریان و همچنین جغرافیای تاریخی، تاریخ ادبیات و آشنایی با سرگذشت و آثار برخی از نویسندگانی است که در هیچ یک از منابع دیگر یادی از آن‌ها به میان نیامده است. شیوۀ تاریخ‌نگاری، داوری‌های منصفانه و نیز اطلاعات تاریخی به‌دست داده شده از برجستگی‌های این اثر است. نثر سادۀ بیهقی، تاریخ‌نگاری را به داستان‌نویسی نزدیک کرده است. نخستین بار متن کامل آن در هند (کلکته، ۱۸۶۲) با تصحیح مورلی، خاورشناس انگلیسی، به‌چاپ رسید و ادیب پیشاوری آن را در ۱۳۰۵ق به‌صورت چاپ سنگی در ایران منتشر کرد. این کتاب بارها با توضیحات و تصحیحات مختلف به‌چاپ رسیده است.