تجزیه فعال سازی نوترون

تَجْزیۀ فعال‌سازیِ نوتْرون (neutron activation analysis)
تجزیه‌ای شیمیایی برای تعیین ترکیب بسیاری از موادّ یافت‌شده در زمینه‌‌های باستان‌شناختی. نمونه‌ با نوترون‌ها بمباران می‌شود، نوترون‌ها با هسته‌های موجود در نمونه برهم کنش می‌کنند تا ایزوتوپ‌های پرتوزایی به‌وجود آید که پرتوهای گاما را در هنگام واپاشی گسیل کنند. طیف انرژی پرتوهای گسیل شده با شمارشگری آشکار می‌شود و عنصرهای تشکیل‌دهنده و غلظت آن‌ها براساس طیف انرژی خاص پرتوهای گسیل‌شده و شدت آن شناسایی می‌شوند.