تعویذ

تَعْویذ
(در لغت به‌معنی پناه‌بخشی) در اصطلاح به‌معنای خواندن، دمیدن، و آویختن دعاهای قرآنی یا دعاهای منقول در احادیث برای دفع آفات، بلایا و چشم‌زخم یا استدعای حفظ کسی (یا ندرتاً چیزی) از خداوند. این دعاها «حِرز» نیز نامیده می‌شوند، که ازجمله مشهورترین آن‌ها دعایی است به نام «حرز یمانی» که از امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب (ع) روایت شده است. در زمان جاهلیت، مردم به وسایل یا اموری برای تعویذ متوسل می‌شدند که خلاف عقل و شرع بود و اسلام آن را محکوم کرد (جن، ۵). در حدیث و سنت، تعویذ به قرآن و اسماء الهی جایز شمرده شده است. در احادیث نقل شده که جبرئیل، با دو سورۀ ناس و فلق، معروف به «مُعَوَّذَتَین»، پیامبر اسلام (ص) را تعویذ کرد. از دیگر تعویذهای قرآنی می‌توان به آیۀ «و ان یکاد» و آیةالکرسی اشاره کرد که برای مصون‌ماندن از حوادث بد به‌صورت کتبی یا شفاهی متداول است. تربت امام حسین (ع)، از اقسام حرز به‌شمار می‌رود. نشان سَن کریستوفر، قدیس مشهور مسیحی، شبدر چهاربرگ، و پای خرگوش ازجملۀ تعویذهای امروزی در غرب‌اند.