جلالیه
جَلالیه
در دورۀ ناصری، قریه و قلعه‌ای بود که فیروز میرزا نصرت‌الدوله فرمانفرما، پسر عباس میرزا نایب‌السلطنه، احداث کرد و، به مناسبت لقب خود، نصرت‌آباد نامید. چندی بعد، مسعود میرزا ظل‌السطان، پسر ناصرالدین شاه، آن را خرید و باغ و عمارتی در آن بنا کرد و آن را به نام پسرش، حسین میرزا جلال‌الدوله، جلالیه نامید. جلالیه در حومۀ شمال غربی تهران قدیم قرار داشت و محدودۀ خیابان‌های انقلاب و توحید، بزرگراه‌های چمران و آل احمد و خیابان فاطمی و ولی‌عصر کنونی را دربر می‌گرفت. جلالیه در اواخر دورۀ قاجار، پس از افتادن به‌دست بانک استقراضی روس و چندبار دست‌‌به‌دست‌شدن، به مالکیت مردم درآمد و در آن خانه‌سازی کردند. در دورۀ پهلوی، میدان بزرگی برای رژۀ نیروهای نظامی و اسب‌دوانی در آن احداث شد. میدان جلالیه در دورۀ محمدرضا شاه تا کودتای ۱۳۳۲ش از مراکز تظاهرات و فعالیت‌های سیاسی بود. در سال ۱۳۱۳ش، باغ جلالیه به ساخت‌وساز دانشگاه تهران اختصاص یافت. در ۱۳۴۵ش، در پارک فرح در میدان اسب‌دوانی (پارک لالۀ کنونی)، هتل اینترکنتینانتال (لالۀ کنونی)، موزۀ فرش ایران، موزۀ هنرهای معاصر، باشگاه ورزشی حجاب، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان احداث شد. خیابان بلوار کشاورز کنونی (بلوار الیزابت سابق) و یکی از کوچه‌های فرعی آن با نام بن‌بست جلالیه باقی‌ماندۀ زمین‌های جلالیه است.