جناس

جِناس

(در لغت به‌معنی همجنسی) در اصطلاح بدیع، آوردن واژه‌ها و تعبیرهایی در کلام است که به‌لحاظ خط یا آوا شباهتی داشته باشند: تو حاصل نکردی به کوشش بهشت/خدا در تو خوی بهشتی بهشت (سعدی). جناس از یک‌سو موسیقی در کلام ایجاد می‌کند و، از سوی دیگر، سبب تداعی معانی مختلفِ لفظی واحد می‌شود و، در‌نتیجه، به گسترش تخیل و ایجاد کشش و جلب توجه شنونده می‌انجامد. گوینده، به‌کمک جناس، اجزای کلام را به‌هم پیوند می‌دهد. حال، این جناس به‌صورت تشابهِ لفظی باشد، یا تشابهِ نوشتاری. فنِ ساختن جناس را تجنیس گویند.