هیدروژن دهی

هیدروژِن‌دِهی (hydrogenation)

واکنشی شیمیایی بین مولکول‌های هیدوژن و یک عنصر یا ترکیب، معمولاً در حضور کاتالیزور. واکنش ممکن است در حالتی که هیدروژن به سادگی به پیوند دوگانه یا سه‌گانۀ ارتباطی بین دو اتم در ساختار مولکولی اضافه می‌شود صورت گیرد یا این‌که اضافه‌شدن هیدروژن منجر به جداشدن اتمی از مولکول شود. نمونه‌های نوعی واکنش هیدروژن‌دهی شامل واکنش هیدروژن و نیتروژن برای تولید آمونیاک، و واکنش هیدروژن و منواکسید کربن برای تولید متانول یا هیدروکربن‌هاست. نوع محصول تولیدی به کاتالیزور مصرفی بستگی دارد. کاتالیزورهایی که عموماً برای واکنش‌های هیدروژن‌دهی به‌کار می‌روند عبارت‌اند از فلزاتی مانند نیکل، پلاتین، پالادیوم، و اکسیدهای آن‌ها. برای صورت‌گرفتن واکنش هیدروژن‌دهی در فشار بالاتر، کرومیت مس و نیکل به فراوانی به‌کار می‌روند. با این عمل، از زغال‌سنگ نفت تهیه می‌کنند و همچنین، برای تبدیل روغن‌های نباتی مایع به جامد از این روش به‌همراه کاتالیزور نیکل استفاده می‌کنند. این روش را ساباتیه بنیاد گذاشت (۱۸۹۷). با این روش مارگارین و غذاهای کم‌چرب تهیه می‌شود.