فضل الله، سید محمدحسین (نجف ۱۹۳۵ـ بیروت ۲۰۱۰)
فضل‌الله، سید محمّدحسین (نجف ۱۹۳۵ـ بيروت ۲۰۱۰)
مرجع مذهبی شیعیان لبنان. پدرش سید عبدالرؤف از مراجع شیعه بود. دروس عالی حوزه را نزد استادانی چون شیخ مجتبی لنکرانی، آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی و آیت‌الله سید محسن حکیم گذراند. در کنار دروس معمول حوزوی به مطالعات ادبی و به‌ویژه شعر روی آورد و با گروه شاعران نوپرداز عرب هم‌نوا شد. به سید محمدباقر صدر در فعالیت‌های سیاسی و تحریر مجله، الاضواء که جماعة العلماء نجف منتشر می‌کرد یاری رساند. در ۱۹۶۶، به دعوت جمعی از مردم لبنان برای تبلیغ و ارشاد به وطنش بازگشت. فضل‌الله در عرصه مذهبی و سیاسی لبنان، شخصیتی تأثیرگذار و مهم بوده است و می‌توان اندیشه‌های سياسي وی را بنیادهای نظری شکل‌گیری مقاومت اسلامی در لبنان و بسیاری از جنبش‌های اسلام‌گرای سیاسی در جهان اسلام دانست. تاکنون بیش از ۷۰ عنوان کتاب از وی منتشر شده است که می‌توان آن را در چهار دسته پژوهش‌های قرآنی، احکام و دروس فقهی، اندیشه اسلامی، و شعر، طبقه‌بندی کرد. در بخش پژوهش‌های قرآنی، تفسیر من وحی القرآن او در ۲۴ جلد انتشار یافته که با نگاه انقلابی و جنبشی به قرآن نوشته شده است. کتاب الحوار فی القرآن (گفت‌وگو در قرآن) به فارسی ترجمه و چاپ شده است. اسلوب الدعوة فی القرآن و در اسات و بحوث قرآنیه از دیگر کتاب‌های وی درباب قرآن‌پژوهی است. در بخش فقه (مسائل فقهی و درس‌گفتارهای فقهی)، حدود ۲۰ جلد کتاب از وی که معمولاً شاگردانش تقریر و تحریر می‌کنند، منتشر شده است. کتاب فقه‌الحیاة وی که مجموعه‌ای از پرسش‌ها و پاسخ‌های فقهی در ابواب مختلف و به‌شیوه‌ای توضیحی و تبیینی است، در سال ۱۳۸۰ به فارسی ترجمه و منتشر شده است. در بخش اندیشه اسلامی حدود ۵۰ جلد کتاب یا مجموعه سخنرانی‌هایی از وی انتشار یافته است که موضوعات متنوعی از راهبرد و جنبش‌های اسلامی تا گفت‌وگوی اسلام و مسیحیت و استنباط‌های تازه از مسائل فقهی و حقوقی زنان و فلسطین را دربرمی‌گیرد. کتاب‌های «الحرکة الاسلامیة، هموم و قضایا» که پاره‌ای از متفکران عرب، آن را مانیفست اسلام‌گرایی سیاسی معاصر دانسته‌اند، و دنیا الشباب (دنیای جوان) و تأملات اسلامیة حول المرأة (تأملاتی اسلامی دربارۀ زن) نیز به فارسی ترجمه و منتشر شده است.