رافعی، عبدالکریم بن محمد (قزوین ۵۵۵ـ۶۲۳ق)

عبدالکریم بن محمد رافعی;
زادروز	قزوین ۵۵۵ق;
درگذشت	۶۲۳ق
ملیت	ایرانی
شغل و تخصص اصلی	محدث
شغل و تخصص های دیگر	مورخ
آثار	التدوین فی اخبارالقزوین؛ العزیز فی شرح الوجیز؛ شرح مسند شافعی در حدیث و المحمود در فقه شافعی
گروه مقاله	تاریخ ایران

محدث، فقیه و مورخ ایرانی، مشهور به امام رافعی. تحصیلاتش را در زادگاهش انجام داد و برای تکمیل آن به ری رفت و هرچند که مذهب شافعی داشت، ولی در آن‌جا در محضر درس منتجب‌الدین رازی، عالم مشهور شیعه و صاحب کتاب «فهرست» حاضر شد و از او استفاده فراوان برد. او مردی زاهد پیشه بود، در تفسیر قرآن و تدریس حدیث تبحری خاص داشت و بر ادب عربی مسلط بود، شعر فارسی هم می‌گفت، ولی تمام آثارش به زبان عربی است. امروزه مهم‌ترین اثر او را کتاب التدوین فی اخبارالقزوین می‌دانند که در آن به تفصیل از علمای این شهر و نیز دانشمندانی که در آن‌جا در گذشته و یا مدتی در آن ساکن بوده‌اند سخن گفته و به شرح احوال و آثار آنان پرداخته و در ضمن به حوادث تاریخی هم اشاره کرده است. در این کتاب زندگی‌نامه ۳۳۹۸ تن به ترتیب الفبایی نام آن‌ها آمده است. این کتاب مهم در ۳ جلد به همت شیخ عزیزالله عطاردی به‌چاپ رسیده است. برخی از دیگر آثار او عبارت‌اند از: العزیز فی شرح‌الوجیز که شرحی است بر کتاب الوجیز محمد غزالی که آن را الشرح الکبیر نامیده‌اند و در گذشته مشهورترین اثر او بود و به آن شناخته می‌شد؛ شرح مسند شافعی در حدیث و المحمود در فقه شافعی.