همایون کاتوزیان، محمدعلی (تهران ۱۳۲۱ ش)

محمدعلی همایون کاتوزیان;
زادروز	تهران ۱۳۲۱ ش;
ملیت	ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل	دکتری اقتصاد از دانشگاه کنتربری
شغل و تخصص اصلی	نویســـنده، اقتصـــــاددان
شغل و تخصص های دیگر	تاریخ نگار و استاد دانشگاه
خویشاوندان سرشناس	اقتصاد، تاریخ ایران
جوایز و افتخارات	ایدیولوژی و روش در اقتصاد

هُمایون کاتوزیان، محمّدعلی (تهران ۱۳۲۱‌ش)

نویســـنده، اقتصـــــاددان، تاریخ‌نگار و استاد دانشگاه. در سال‌های میانی دهۀ ۳۰ از دبیرستان البرز فارغ‌التحصیل شد و به‌عنوان شاگرد ممتاز به دانشکدۀ پزشکی راه یافت. پس از گذشت تنها یک سال از تحصیل در رشتۀ پزشکی دانشگاه شیراز را رها کرد و برای تحصیل در رشتۀ اقتصاد دانشگاه تهران، به تهران بازگشت؛ اما چون در دبیرستان ادبیات درس نخوانده بود نتوانست در رشتۀ اقتصاد تحصیل کند. به همین سبب از ۱۹سالگی ایران را برای خواندن رشتۀ اقتصاد به مقصد انگلستان ترک کرد و وارد دانشگاه بیرمنگام شد. در ۲۶سالگی فوق لیسانس اقتصاد گرفت و مدرس دانشگاه لیدز شد. دانشنامۀ دکتری را از دانشگاه کنتربری اخذ کرد و در همان‌جا مشغول به تدریس شد. تألیفاتش دربارۀ تاریخ، جامعه، سیاست، ادبیات و اقتصاد سیاسی ایران است. از ۱۳۵۶ش در ایران حضور نداشته است. نظریۀ استبداد ایرانی را مشتمل بر چهارده تز در کتاب اقتصاد سیاسی ایران ارائه کرد. مهم‌ترین اثر وی در حوزۀ فلسفۀ علم اقتصاد کتاب معروف ایدئولوژی و روش در اقتصاد است. این کتاب در دَه‌ها کشور اروپایی و غیر اروپایی منبع تدریس بوده و به زبان‌های مختلف ترجمه شده است. از دیگر آثار اوست: تضاد دولت و ملّت؛ دولت و جامعه در ایران؛ نامه‌های خلیل ملکی؛ جمالزاده و جمالزاده‌شناسی؛ صادق هدایت و مرگ نویسنده؛ جستارهایی دربارۀ توطئه در ایران.