قبانی، نزار (دمشق ۱۹۲۳ـ۱۹۹۸)
قَبّانی، نزار (دمشق ۱۹۲۳ـ۱۹۹۸)
| نزار قَبّانی | |
|---|---|
| زادروز |
دمشق 1923م |
| درگذشت | 1998م |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | فارغ‌التحصیل دانشگاه دمشق در رشته حقوق |
| شغل و تخصص اصلی | شاعر |
| آثار | شعرهای خارج از قانون (1972)؛ تاریخ زنان را چنین می‌نگارم (1986) |
| گروه مقاله | ادبیات عرب |
شاعر سوری. در ۱۹۴۵ فارغ‌التحصیل دانشگاه دمشق در حقوق شد و همان سال به استخدام وزارت خارجۀ سوریه درآمد. در مصر، ترکیه و انگلستان، لبنان، اسپانیا و چین در مقام دیپلمات خدمت کرد. در ۱۹۶۶ استعفا داد و در بیروت اقامت گزید و در همین شهر به روزنامه‌نگاری ادبی روی آورد و سپس بنگاه انتشاراتی خود را تأسیس کرد. جنگ داخلی لبنان او را به ترک این دیار و زندگی در سوئیس ناگزیر ساخت. شعر قبانی که از عشق و زن سخن می‌گوید، با تخیل نیرومند و زبان فاخر او در دهه‌های ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ برایش شهرتی زودهنگام به‌بار آورد. در مجموعه‌های مهم شعری قصیده‌ها (۱۹۵۶)، محبوبۀ من (۱۹۶۱)، نقاشی با واژه‌ها (۱۹۶۶) و کتاب عشق (۱۹۷۰)، با ظرافت و آگاهی بیشتر، عشق بین مرد و زن را بازمی‌نماید و گاه از زبان زن بر بی‌احساسی مرد می‌شورد. سروده‌های دورۀ پختگی او، یعنی شعرهای خارج از قانون (۱۹۷۲) و تاریخ زنان را چنین می‌نگارم (۱۹۸۶) نیز از حدت عاطفی و غنای تصویر سرشار است. برخی از اشعار آغازین قبانی، درون‌مایۀ سیاسی و اجتماعی داشت، اما شکست اعراب از اسرائیل در ۱۹۶۷ وی را به سُرایش یک سلسله شعر آزاد در هجو رژیم‌ها و تسلیم‌طلبی ملت‌های عرب واداشت که بهترین نمونۀ آن «حاشیه‌هایی بر دفتر خواری» است. ویرانی و کشتار جنگ داخلی لبنان شعر قبانی را خشم‌آگین کرد و جمهوری جنونستان: لبنان پیشین (۱۹۸۷) از این دست است. انتفاضۀ فلسطین بار دیگر او را به سرودن شعر سیاسی برانگیخت. در شعرهای جدیدترش بیدادگری رژیم‌های عربی را نکوهش می‌کند و بر نقض حقوق بشر به دست آن‌ها می‌تازد و قصاید مغضوب‌ها (۱۹۶۸) و سیرت ذاتی دژخیم عربی (۱۹۸۷) در این مایه است. امروز قبانی بی‌تردید پرطرفدارترین شاعر مدرن عرب است.