قمرود، آثار باستانی
قُمرود، آثار باستانی
قُمرود دشتی حاصل‌خیز در شمال شرقی شهر قُم است. کوه‌های منفرد سِپَر رُستَم و کوه سِفید، دشت قمرود را احاطه کرده‌اند و رودهای ساوه و قَرَه‌چای آن‌جا را آبیاری می‌کنند. نام قمرود از روستای بزرگ قمرود گرفته شده است. دشت قمرود به علت موقعیت ممتاز جغرافیایی آن، از پیش از تاریخ محل تجمع و اسکان جوامع انسانی بوده است. از آغاز دهۀ ۱۳۷۰ش میرعابدین کابلی، از باستان‌شناسان سازمان میراث فرهنگی کشور، آثار باستانی قمرود را شناسایی و معرفی کرد: الف) محوطه‌های باستانی هزارۀ پنجم پ‌م: قَرَه تپه، سیاه تپه، تپه اَلبُرز؛ ب) محوطه‌های تاریخی پیش از اسلام: آق تپۀ البرز و قلعه گلی؛ ج) محوطه‌های باستانی عصر سلجوقی: قلعه تپه، هفت گنبد، قِلمان‌خانه، نَقارِه‌خانه، تپۀ سرگردان، تپۀ تَنورِه، تپۀ سُرخ ؛ د) کاروان‌سراها: محمدآباد، کاروان‌سرا گِلی پُل دَلاک؛ ه ) قلاع دوران اسلامی: قلعه قُمرود، قلعه قَنبَر عَلی؛ و) قلاع دورۀ قاجاری: مُظَفَرآباد، مَلِک‌آباد، سام‌آباد، شیرین قلعه یا منصورآباد؛ ز) میل‌های راهنمای کاروانیان: میل صَفَر عَلی، میل بابَک؛ ح) شانزده بُقعِه و امامزاده؛ ط) پل‌های تاریخی دَلّاک، شکسته؛ ی) بنداب‌های بَندِ جَنگَل و بند عامِر یا عُمَر.