چیه ـ یی
چیه ـ ئی (۵۳۸ـ۵۹۷م)(Chih-i)
| چیه ـ یی Chih-i | |
|---|---|
| زادروز |
۵۳۸م |
| درگذشت | ۵۹۷م |
| ملیت | چینی |
| شغل و تخصص اصلی | راهب بودایی |
راهب بودایی[۱] چینی، مؤسس فرقۀ التقاطی تی‌ین ـ تائی[۲] (در ژاپنی، تِندائی[۳]) برگرفته از نام دِیر او در کوه تی‌ین ـ تائی. چیه ـ ئی را به غلط چیه ـ کائی[۴] نیز می‌نامند. او در استان هونان[۵] به‌دنیا آمد، در ۱۷سالگی یتیم شد و رهبانی پیشه کرد، و از ۵۶۰ تا ۵۶۷م شاگرد هوئی سو[۶] استاد بزرگ بودایی بود. چیه ـ ئی از زمان سفر اولش به نانکینگ[۷] (۵۶۷م) تا پایان عمر ارتباط نزدیکی با دولت‌های امپراتوری داشت؛ ابتدا با خاندان چِن[۸] در جنوب چین و سپس با خاندان سوئی[۹] که سرانجام کشور را دوباره یکپارچه کرد. او سرانجام در کوه تی‌ین ـ تائی[۱۰] در استان چکیانگ درگذشت. چیه ـ ئی در مواجهه با انواع تفکرات بودایی زمانه‌اش با مهارت به تلفیق و طبقه‌بندی آن‌ها پرداخت. فرقۀ او در چین قرون ۸ و ۹م پیشتاز بود و عدۀ پیروان آن در ژاپن در اواخر قرن ۲۰ به بیش از ۵میلیون تن می‌رسید.