چهارشنبه سوری
چهارشنبه‌سوری
(سور، به‌معنی مهمانی، جشن، سرخ) جشن معروف ایرانیان در شبِ آخرین چهارشنبۀ هر سالِ خورشیدی. این جشن را از غروب روز سه‌شنبه تا نیمه‌های شب، با افروختن آتش و جهیدن از روی آن، مهمانی و شب‌نشینی و خوردنِ نوشیدنی‌‌ها و تنقلات برگزار می‌کنند (← نوروز). زمان دقیق پیدایی آن دانسته نیست. از گفتۀ نَرشَخی در تاریخ بخارا چنین برمی‌آید که این جشن در روزگار سامانیان، در یکی از روزهای آخر هر سال، با نام «شب سوری» برگزار می‌شده است. در سبب انتخاب روز چهارشنبه برای برگزاری این جشن نیز گفته‌اند که چون اعراب روز چهارشنبه را نحس می‌دانسته‌اند، ایرانیان نومسلمان برای راندن پلیدی‌ها و در امان‌ماندن از نحوسَت، در شب منتهی به این چهارشنبه‌روز، یعنی سه‌شنبه شب، آتش روشن می‌کرده‌اند. از دیگر مراسم و باورهای مربوط به چهارشنبه‌سوری عبارت‌اند از آب‌پاشی و آب‌بازی؛ فالگوش‌نشینی؛ قاشق‌زنی؛ بخت‌گشایی؛ فال بلونی؛ باطل‌کردن سحر و جادو؛ خوردن آش چهارشنبه‌سوری، معروف به آش ابودردا؛ رفع نحسی کودک؛ نذرِ آجیل، معروف به هفت مغز. مراسم چهارشنبه‌سوری در مناطق گوناگون ایران، آمیخته با سنت‌های قومی هر منطقه، باورهای خاص همان منطقه را دارد؛ مثلاً، زنان گیل و دیلم باور دارند که چهارشنبه‌سوری، بانویی زیبا به نام چهارشنبه‌خاتون است.