لولوبی
لولوبی
(یا: لولوها) از اقوام ساکن در ارتفاعات کردستان و لرستان امروزی و نیز درۀ علیای دیاله در بِینُ‌النَّهرِین شمالی. اسناد بین‌النهرینی در هزارۀ سوم پ‌م از لولوبی نام برده‌اند؛ این کلمه در زبان اَکَدی، لولوبوم یا لولوپوم و در زبان آشوری لولومه یا لولومو تلفظ می‌شد. پسوند «بی» در کلمۀ لولوبی نشانۀ جمع در زبان عیلامی است؛ پس لولوبی یعنی لولوها. احتمالاً زبان لولوها با زبان اقوام هورّی قرابت داشته است. دیاکونوف لولوها را اقوام زاگروـ عیلامی می‌داند که فرهنگ و زبان آنان با عیلامیان خویشاوند بوده است. لولو در زبان هورّی به‌معنی کوه‌نشین است و در زبان اورارتویی معنی بیگانه و دشمن و اَهریمَن را دارد. اولین سند تاریخی که از لولوبی خبر می‌دهد مِسَلّۀ پیروزی نارام‌سین (۲۲۵۴ـ۲۲۱۸پ‌م) پادشاه اَکَد است. لولوها در سراسر هزاره‌های سوم و دوم پیش از میلاد به بین‌النهرین می‌تاختند. کتیبه‌های بابِلی از لشکرکشی انتقام‌جویانه نَبوکَدنَصر (۱۱۴۶ـ۱۱۲۳پ‌م) به سرزمین لولوها گزارش داده‌اند.