لیلةالقدر
لَیْلَةالْقَدْر
(يا: شب قدر) شبي مقدس و مبارك در تقويم قمري اسلامي كه در آن تقديرات و احكام هر سال تعيين میگردد. در سورۀ قدر خداوند این شب را تعظیم کرده و آن را از هزار ماه بالاتر میداند. در این شب ملائکه و روح نازل میشوند. قرآن نیز در این شب نازل شده (نزول دَفعی) هرچند نزول تدریجی آن در طول ۲۳ سال انجام پذیرفته است. شب قدر بدون تردید در ماه رمضان واقع است ولی در قرآن زمان آن بهدقت معین نشده است. بيشتر علماي شيعه آن را مردّد بين شبهاي نوزدهم تا بيستويكم و بيستوسوم ميدانند هرچند تأكيد بيشتر بر بيستوسوم رمضان است. در روايات شيعه سبب تعييننكردن آن را ترغيب مؤمنان به عبادت بيشتر بيان كردهاند. مفسران گفتهاند تقدیر حوادث هر سال در این شب منافاتی با قدرت مطلقه خداوند و دگرگونی در تقدیر (اصل بَدا) از جانب او ندارد همچنان که منافاتی ندارد که حوادث در لوح محفوظ معین شده باشد ولی مشیت الهی آن را تغییر دهد. در روایات نیز بر این نکته تصریح شده است. از صدر اسلام در شبهاي قدر، احيا ميگيرند و تا طلوع آفتاب به نماز و دعا و استغفار ميپردازند كه در كتب ادعيه آدابي مخصوص براي آن ذكر شده است.