شبدیز
شبدیز
نام اسب لهراسپ، گشتاسپ، بهرام گور و خسروپرویز در روایت‌های افسانه‌ای و تاریخی ایران، در میان اسب‌های تاریخی و افسانه‌ای شاهان ایرانی که با نام شبدیز شناخته‌اند، شبدیز خسروپرویز با تندیس خسروپرویز سوار بر اسب در طاق بستان، شخصیتی تاریخی پیدا کرده است. دربارۀ آن نقل است که از همۀ اسبان جهان چهار وجب بلندتر بود و آن را از روم آورده بودند. به شبدیز از همان طعام خسروپرویز می‌دادند. چون شبدیز بمرد، خسروپرویز گفت تا صورت آن را بر سنگ نقش کردند و هر وقت که دلش برای شبدیز تنگ می‌شد، به آن نقش نگاه می‌کرد و می‌گریست. ابودلف و یاقوت حموی در کتاب‌های خود دربارۀ این اسب سخن رانده‌اند. یاقوت، ماجرای بیماری و مرگ شبدیز را در پیوند با باربد می‌آورد و پس از آن به ستودن کار هنرمند سنگ‌تراش می‌پردازد.