مخابرات ماکروویو در ایران
مخابرات ماکْرووِیْو در ایران
در مخابرات به سیستم ارتباطی خاصی می‌گویند که در آن از امواج رادیویی با فرکانس خیلی زیاد (طول موج خیلی کوتاه) استفاده می‌شود که معمولاً از ۱۰۰۰ مگاهرتز به بالاست. قبل از ۱۳۴۳ ارتباط ماکروویو در ایران وجود نداشت. اولین خط ماکروویو ایران به‌طول تقریباً ۱۰۰ کیلومتر، شامل سه ایستگاه بین تهران و ایستگاه گیرندۀ بی‌سیم و ایستگاه حلقه‌دره واقع در چند کیلومتری کرج به بهره‌برداری رسید. تأسیس این شبکه به‌منظور برقراری ارتباط مطمئن بین مرکز مخابرات تهران و مراکز گیرنده و فرستندۀ کشور واقع در حلقه دره و کمال‌آباد بوده است؛ به عبارت دیگر این شبکه جزئی از شبکۀ مخابرات رادیوتلفنی و رادیوتلگرافی خارج از کشور و شبکۀ پخش صدا است. شبکۀ ماکروویو سراسری پیمان مرکزی به‌طول تقریبی ۴,۸۰۰ کیلومتر از آنکارا شروع و از طریق ایران به کراچی در پاکستان ختم می‌شود. ظرفیت نهایی این شبکه ۶۰۰ کانال تلفنی بود و ۸۸ ایستگاه داشت که از این تعداد ۴۵ ایستگاه در مسیری به‌طول تقریبی ۲,۶۰۰ کیلومتر در ایران واقع بود و از اوایل ۱۳۴۴ رسماً به بهره‌برداری رسید. در ۱۳۴۶ قراردادی با کمپانی نیپون الکتریک ژاپن منعقد شد که به‌موجب آن هفت خط ماکروویو باید در کشور تأسیس می شد، خط شمارۀ یک (تهران ـ اهواز ـ خرمشهر) با ۲۶ایستگاه؛ خط شمارۀ دو (تهران ـ بابل) با هشت ایستگاه؛ خط شمارۀ سه (قزوین ـ رشت) با چهار ایستگاه؛ خط شمارۀ چهار (همدان ـ کرمانشاه)؛ خط شمارۀ پنج (تهران ـ مشهد) با ۲۱ ایستگاه؛ خط شمارۀ شش (مشهد ـ بیرجند) با یازده ایستگاه و خط شمارۀ هفت (اهواز ـ بوشهر ـ شیراز) با سیزده ایستگاه ـ که بعدها با تغییراتی در قرارداد، یک خط آن (خط شمارۀ چهار) حذف و در قرارداد دیگری منظور شد. شبکۀ ماکروویو تهران‌ـ‌اسدآباد از اواسط ۱۳۴۸ به بهره‌برداری رسید که طول شبکه حدود ۳۰۰ کیلومتر و دارای هفت ایستگاه بود. اواخر ۱۳۴۸ یک خط ماکروویو با ظرفیت ۳۰۰ کانال تلفنی بین اصفهان و شیراز شروع به کار کرد. مرحلۀ اول شبکۀ مخابراتی یکپارچۀ کشور تا پایان ۱۳۵۱ و مرحلۀ دوم تا پایان ۱۳۵۲ تحویل شد. سپس به‌موجب قراردادی که با کنسرسیوم جی‌ان‌پی‌اس، شرکت مهندسان مخابراتی پیج، و شرکت زیمنس آ گ آلمان منعقد شد، شبکه از مدرن‌ترین سیستم‌های ماکروویو (وی اچ اف) و (یو اچ اف) به طول تقریباً ۱۳,۷۰۰ کیلومتر، که حدوداً ۶۰۰ ایستگاه داشت، در کشور ایجاد شد. آخرین تأسیسات در صنعت نفت ایران، سیستم مخابراتی میکروویو بوده که جایگزین سیستم وی اچ اف شده است. علاوه‌بر شرکت نفت، وزارت آب و برق، تلویزیون، و ژاندارمری کل کشور هم از این سیستم استفاده می‌کنند. طول سراسری شبکۀ مزبور حدود ۳,۴۰۰ کیلومتر و مشتمل بر ۱۹۴ ایستگاه مخابراتی است و جمعاً ۱۳۴ دستگاه مولد دیزلی به قدرت ۱,۵۰۰ کیلووات جهت تأمین احتیاجات دستگاه‌ها کار گذارده شده است. ۴۵ مهندس، که آموزش لازم را دیده‌اند، آن را اداره می‌کنند. این شبکه بزرگ‌ترین شبکۀ ارتباطی در صنعت نفت جهان است و ارتباط تصفیه‌خانه‌ها و ایستگاه‌های استخراج نفت با ادارۀ مرکزی در تهران از طریق پخش پیام و ضبط نوار و ارتباط تلویزیونی با ارسال تصاویر سیاه و سفید و رنگی انجام می‌شود.