شیخی، یوسف سنان الدین ( ـ۸۳۵ق)
شیخی، یوسف سنان‌الدین ( ـ۸۳۵ق)
شاعر، عارف، و پزشک عثمانی. در کوتاهیه به‌دنیا آمد. دانش‌های مقدماتی را در بورسه آموخت. در جوانی به ایران سفر کرد و یک‌چند در گرگان و طبرستان به‌سر برد و نجوم، ریاضی، حکمت و پزشکی را در آن‌جا آموخت. چون به آسیای صغیر بازگشت، پزشک و مصاحب امیریعقوب بیگ، از امرای گرمیان (۷۹۰ـ۸۳۲ق)، شد. پس از آن‌که بیماری چشم محمد چلبی (بعدها محمد عثمانی اول) را درمان کرد، آوازه‌اش بالا گرفت و پزشک ویژۀ سلطان شد. در روزگار مراد دوم عثمانی نیز همچنان در این مقام باقی ماند. شیخی به ترکی و فارسی مسلط بود و شعر می‌سرود. در روزگار خود از سرآمدان شعرا به‌شمار می‌رفت و به شیخ‌الشعرا آوازه داشت. در تصوّف، مرید حاجی بایرام ولی، بنیادگذار طریقۀ بایرامیه، بود. از آثارش: ترجمۀ منظوم خسرو و شیرین نظامی به ترکی در ۶,۱۷۰ بیت که ۱,۹۷۹ بیت آن ترجمۀ اشعار نظامی و بقیه از سروده‌های شیخی است. فاروق تیمورتاش این اثر را تصحیح و با نام خسرو و شیرین شیخی چاپ کرده است (۱۹۶۳)؛ ترجمۀ خواب‌نامۀ عطار به ترکی؛ مثنوی طنزآمیز خرنامه به ترکی (۱۹۷۱). کلیات شیخی نیز به‌چاپ رسیده است (آنکارا ۱۹۹۰).