صالح بن عبدالقدوس

صالح بن عبدالقُدّوس ( ـ بغداد ح ۱۶۷ق)

شاعر و موعظه‌گوی عرب. در بصره زاده شد. مظنون به زندقه بود. او را مانوی و ثنوی خواندند و به همین اتهام، به قولی به‌دستور مهدی، خلیفۀ عباسی، و به قول برخی دیگر، به فرمان هارون‌الرشید، در بغداد کشته شد. صالح از اهّم متقدمان در تکوین شعر عرفانی و گنوسی است. به‌خلاف اتهام کفری که به او نسبت داده‌اند، آنچه از آثارش محفوظ مانده است وی را شاعری زاهد و پرهیزگار می‌نمایاند. صالح با ابوالعوجا، حماد عجود و بشار بن برد همنشین بود و با ابوالهذیل علاف مناظره داشت.