طوبی (عرفان)
طُوبی (عرفان)
(در لغت به‌معنی خوشبو، پاکیزه، نیز نام درختی در بهشت) از اصطلاحات استعاریِ عارفان ایرانی که ریشه در قرآن و سنّت دارد؛ بدین‌گونه که شجرۀ طوبی، از درختان بهشتی، را استعاره از مقام اُنس و تفرّد به حق دانسته‌اند، و در معنیِ معلّق‌بودنِ سالک به شاخسار محبّت حق، و عدم توجّه او به غیر به‌کار برده‌اند. از سویی دیگر، گروهی از عارفان، طوبی را محلّ حیات اخروی سالکانی که در حیات دنیوی تنها به حضرت حق توجّه داشته و انیس او بوده‌اند دانسته‌اند. ادّعای برخی عارفان مبنی‌بر این‌که در شجرۀ طوبی می‌زیند، کنایه از ورود در همین مقام انس است.