مفتاح، مهدی (تهران ۱۲۸۸ـ همان جا ۱۳۷۵ش)
مِفتاح، مهدی (تهران ۱۲۸۸ـ همان‌جا ۱۳۷۵ش)
نوازنده و مدرس ویولن، آهنگ‌ساز ایرانی بانی ورود و رواجِ سازِ قانون بود. نواختن ویولن را در محضر استاد ابوالحسن صبا فراگرفت و تحصیلات علمی موسیقی را در مدرسه عالی موسیقی زیرنظر علینقی وزیری دنبال کرد. در سال‌های ۱۳۰۳ـ۱۳۱۰ش به ضبط صفحاتی پرداخت که در آن‌ها نقش همنواز و تک‌نواز ارکستر را داشت. در ۱۳۲۳، عضویت در انجمن و ارکستر موسیقی ملی (به سرپرستی روح‌الله خالقی) را پذیرفت و از ۱۳۲۸، ضمن تدریس در هنرستان، به عراق سفر کرد و با روش‌های گوناگون نواختن قانون آشنا شد و در بازگشت به ایران، در هنرستان موسیقی ملی به تدریس نواختن قانون پرداخت و مدتی نیز نظارت بر هنرستان را عهده‌دار بود. در رادیو نیز «ارکستر مفتاح» را داشت و در سال‌های ۱۳۳۸ـ۱۳۵۵ش، آثاری را برای ارکستر و با صدای غلامحسین بنان ساخت که بیشتر آن‌ها ضبط و منتشر شده‌اند. به روش استاد ابوالحسن صبا ویولن می‌نواخت و در نواختن قانون نیز به‌شیوۀ پیانو، نقش دست راست و دست چپ را تفکیک و برای هرکدام صداهای جداگانه و هماهنگ در نظر گرفت. مجموعه تمرین‌های او برای ویولن زیرنظر شاگردش رحیم (فرهنگ) مطلوبی و شیوۀ آموختن قانون نیز با همکاری شاگردش ملیحه سعیدی منتشر شده است.