ملکی تبریزی، میرزا جوادآقا (تبریز ۱۳۱۲ـ قم ۱۳۴۳ق)
مَلِکی تبریزی، میرزا جوادآقا (تبریز ۱۳۱۲ـ قم ۱۳۴۳ق)
عالم دینی و عارف ایرانی. به‌دلیل نسبتش با خانواده ملک‌التجار تبریزی به ملکی مشهور شد. پس از اتمام تحصیلات مقدماتی در تبریز به نجف اشرف رفت و اخلاق و عرفان را نزد ملا حسین‌قلی همدانی و فقه را نزد حاج آقا رضا همدانی و حدیث و درایه را نزد میرزا حسین نوری آموخت و در فقه به مقام اجتهاد رسید و در عرفان به مقامی شامخ دست یافت به گونه‌ای که از او به‌عنوان یکی از عرفای بنام معاصر یاد می‌شود. در ۱۳۲۰ق به تبریز بازگشت و به تدریس علوم دینی پرداخت، سپس به تهران و بعد از آن به قم رفت (۱۳۲۹) و در آن‌جا سکنی گزید و مشغول تدریس فقه و اخلاق شد و شاگردان برجسته فراوانی در مکتب اخلاقی و عرفانی وی تربیت شدند. درس اخلاق وی برای گروهی از شاگردان خاصش در منزل و برای عموم مردم در مدرسۀ فیضیه قم برگزار می‌شد. از شاگردان او می‌توان آیات خمینی (ره)، خویی، مرعشی نجفی، غروی اصفهانی، کمره‌ای و معصومی همدانی را نام برد. از آثار اوست: اسرارالصلاة؛ المراقبات یا اعمال السنه، این کتاب در ۳ مجلد با عنوان چه باید کرد ترجمه شده است؛ رساله لقاءالله. آثار منتشرنشده او از این قرار است: کتابی در فقه؛ رساله‌ای در حج؛ رساله‌ای در اصول؛ حاشیه فارسی بر غایةالقصوی. کتاب بادۀ گلگون دربارۀ وی و گنجینه‌های نور گزیدۀ سه اثر منتشرشدۀ اوست. پیکرش در قبرستان شیخان قم مدفون است.