کارکیا میرزاعلی
کارْکیا میرزاعلی ( ـ۹۱۱ق)
حاکم لاهیجان در فاصلۀ بین سال‌های ۸۸۳ تا ۹۱۱ق. کارکیا در زبان محلی به‌معنای امیر است. پدر او سلطان محمد نام داشت. اهمیت کارکیا میرزا و ذکر نام او در منابع تاریخی دورۀ صفویه، به‌سبب پناه‌دادنِ اسماعیل صفوی است. هنگامی که رستم آق‌قویونلو به یکی از فرماندهانش به نام ایبه‌سلطان دستور داد تا به هر صورتی اسماعیل صفوی را دستگیر کنند، وی پس از تعقیب و گریز بسیار، نهایتاً به گیلان آمد و نزد کارکیا میرزا در لاهیجان پناه گرفت. کارکیا میرزا در راه تربیت اسماعیل، که کودکی بیش نبود، سعی فراوان کرد و شخصی به نام شمس‌الدین لاهیجی را مأمور تعلیم خواندن و نوشتن و قرائت قرآن او کرد. هوشیاری کارکیا میرزا و اطرافیانش سبب شد تا اسماعیل پنج سال در گوشه‌ای خلوت و آرام رشد کرده و از گزند مأموران آق‌قویونلو در امان باشد. دست آخر در ۹۰۵ یا ۹۰۶ق، اسماعیل صفوی، در حالی که سیزده‌سال بیشتر نداشت از نزد کارکیا میرزا خارج شد تا در راه تأسیس دولت صفویان گام بردارد. کارکیا میرزاعلی به‌دست هواداران برادرش، سلطان حسن، به‌قتل رسید.