کشکول
کَشْکول
واژۀ هندی، دراصل به‌معنی نارگیل دریایی و ظرف مخصوص درویشان، دارای شکل بیضی و گود که گدایان و درویشان هرچه از مردم می‌گرفتند در آن جمع می‌کردند. این وسیله به‌همراه برخی دیگر از اجزای زندگی صوفیان کهن، مانند تبرزین، امروزه به‌عنوان نماد تصوف در بسیاری از فرقه‌ها درآمده است. در زمان صفویه و قاجار کشکول آرم و نشان صوفیان بوده است. این عنوان بعداً نام عمومی کتاب‌هایی شده است که در آن‌ها مطالب مختلف و گوناگونی مانند شعر، داستان، لطیفه، قطعۀ ادبی و مطالب دیگر بدون نظم و ترتیب در تألیف و فصل‌بندی آن، گردآوری شده است. سابقۀ تألیف کشکول قدیمی است و کتاب‌های امالی و مجموعه‌هایی مانند آن را که از دیرباز موجود بودند، می‌توان نوعی کشکول دانست. قدیم‌ترین کتاب‌هایی که با نام کشکول تألیف شده است احتمالاً به اوایل قرن هشتم هجری می‌رسد. از آن جمله است کتاب الکشکول فی ماجری علی آل الرسول (ص) از علامۀ حلّی که بعضی این کتاب را از سیدحیدر بن علی عبیدلی می‌دانند. معروف‌ترین کشکول در زبان فارسی، کشکول شیخ بهایی است شامل نوادر و حکایات و علوم و اخبار و امثله و اشعار فارسی و عربی که در دو جلد به‌چاپ رسیده است و در دوره‌های معاصر نیز کشکول جمالزاده است.