کمند
کَمَند
وسیله‌ای برای زنده‌گرفتن شکار یا دشمن. کمند رشته‌ای است بلند، ساخته از طناب یا چرم که در یک سرِ آن حلقه یا قلابی است که می‌توان در دست گرفت یا به کوهۀ زین اسب متصل کرد. انتهای آزاد آن را حلقه می‌کنند و از گرهی سست می‌گذرانند. کمندانداز با پرتاب آن به‌سوی شخص یا جانور گریزپا و افتادن حلقه به دور بدن شخص یا شاخ یا پای جانور، با کشیدن آن حلقه را تنگ می‌کند و جاندار گرفتار را از حرکت بازمی‌دارد و به اسارت درمی‌آورد. در جنگ‌های قدیم از این وسیله هم برای اسیرکردن دشمن و هم گرفتن شکار استفاده می‌کردند. در محاصرۀ شهرها و قلعه‌ها نیز با نصب چنگکی فلزی و چند شاخه به سرِ آزاد کمند آن را به‌سمت کنگره‌ها و باروها پرتاب می‌کردند و می‌کوشیدند خود را به بالا برسانند. گاه محصوران نیز همین شیوه را برای پایین‌آمدن از دیوارها به‌کار می‌بردند. امروزه کمند کاربرد جنگی خود را ازدست داده است و فقط در برخی از نقاط جهان برای زنده‌گیری حیواناتی چون اسب، گاو وحشی، گوزن و امثال آن استفاده می‌شود. کمنداندازی مستلزم تمرین و ممارست بسیار است و گاوچرانان (کابوی‌ها) امریکایی در کاربرد آن مهارت دارند. در داستان‌ها و افسانه‌های ایرانی از کمند به کرّات یاد شده، که یکی از مشهورترین این داستان‌ها گرفتارشدن کاموس کشانی، پهلوان تورانی، در کمند رستم، قهرمان ملی ایران، در شاهنامه است.