پونسله، ژان ویکتور (۱۷۸۸ـ۱۸۶۷)

پونْسِلِه، ژان ویْکْتور (۱۷۸۸ـ۱۸۶۷)(Poncelet, Jean-Victor)

ریاضی‌دان فرانسوی و مهندس نظامی. در پیشبرد هندسۀ تصویری (افکنشی) سهم مهمی داشت. کتابش با عنوان رساله دربارۀ ویژگی‌های تصویری شکل‌ها (۱۸۲۲) دربارۀ خصوصیاتی از شکل‌های مسطح بحث می‌کند که بر اثر تصویر‌کردن تغییر نمی‌کنند. در متس زاده شد. در لشکرکشی ناپلئون به روسیه شرکت کرد و در آن‌جا اسیر شد. تحقیق دربارۀ هندسه را در اسارت، که دو سال به طول انجامید، آغاز کرد. در ۱۸۱۴، پس از آزادی، به متس برگشت و تا ۱۸۲۴، در طرح‌های تحقیقاتی مهندسی ارتش کار می‌کرد. در ۱۸۲۴، به استادی مکانیک در مدرسۀ نظامی محلی رسید. در ۱۸۳۰، به عضویت شورای شهر متس و دبیری شورای ایالتی موزل انتخاب شد. در ۱۸۳۸، به پاریس رفت و در پایان کار، با درجۀ ژنرالی، رئیس اِکول پلی‌تکنیک بود. پونسله شاگرد گاسپار مونژ، مبدع هندسۀ ترکیبی جدید، بود، ولی از هندسۀ تحلیلی نیز استفاده می‌کرد و سهم بسزایی در پیشبرد هندسۀ ترکیبی (تصویری) داشت. این هندسه در آن زمان نسبتاً جدید بود. اصل پیوستگی او در هندسۀ تصویری مباحثاتِ بسیار برانگیخت. همچنین، طرح نقاط مستدیر در بی‌نهایت را عرضه کرد. پونسله مدل جدیدی برای پل متحرک با وزنۀ تعادل متغیر ابداع کرد (۱۸۲۲). بیشتر دستاوردهای فنی او مربوط به ماشین‌های آبی، مانند چرخاب پونسله، ابزار تنظیم، و دینامومتر، بود و اصلاحات متعددی نیز در روش‌های ساخت استحکامات دفاعی صورت داد.