رضا قلی خان (تهران ح ۱۲۵۰ـ همان جا ۱۳۱۱ش)
رضا قلیخان (تهران ح ۱۲۵۰ـ همانجا ۱۳۱۱ش)
رضا قلی خان | |
---|---|
زادروز |
تهران ح ۱۲۵۰ش |
درگذشت | همانجا ۱۳۱۱ش |
ملیت | ایرانی |
شغل و تخصص اصلی | خواننده |
شغل و تخصص های دیگر | نوازنده تنبک |
گروه مقاله | موسیقی |
خوانندۀ ایرانی تصنیف و ضربی در عصر قاجار، نوازندۀ تنبک و آشنا به نوازندگی پیانو و ارگ. از استادان، شاگردان و سابقه هنری او اطلاع چندانی در دست نیست. شهرتش بهسبب ضبط صفحاتی است که همراه هنرمندان بزرگ تهران از جمله درویشخان، اسداللهخان اتابکی نوازندگان تار؛ مشیرهمایون شهردار نوازندۀ پیانو؛ سید حسین طاهرزاده و اقبال آذر خوانندگان آواز؛ باقرخان رامشگر نوازندۀ کمانچه، حسینخان هنگآفرین نوازندۀ ویولن؛ و اکبرخان هنگآفرین نوازندۀ فلوت، در سالهای اول جنگ جهانی اول پر کرد و در آنها، بیشتر تصنیف و ضربی خوانده و با تنبک همراهی کرده است. از او صفحاتی نیز حاوی تکنوازی برای پیانو وجود دارد که در آنها صدای سازش با کوک موسیقی ایرانی و با روش نوازندگی تار و سنتور، به گوش میرسد. در یکی دو صفحه نیز همراه تار درویشخان، به جای تصنیف و ضربی، آواز خوانده است. بهسبب خدمت در نظمیه (شهربانی) به نام رضا قلیخان نظمیه شهرت داشت و منابع شفاهی دیگر، از او با نام رضاقلیخان تجریشی و نوروزی نام بردهاند. آثار رضاقلیخان، نوازندهای متوسط و ضربیخوانی توانا را معرفی میکند که در مقایسه با سطح هنری استادان همان دوره نظیر درویشخان و حاجخان ضربگیر، بالاتر از متوسط تلقی میشود. مجموعهای از صفحات قدیمی او نیز بهصورت محدود در قالب سیدی (لوح فشرده) منتشر شده است.