تربت حیدریه، شهرستان
| تربت حیدریه، شهرستان | |
|---|---|
| استان | خراسان رضوی |
| بخش | مرکزی، جلگۀ زاوه، جلگۀ رخ، کدکن، بایک، و فیض‌آباد |
| جمعیت | ۲۶۷,۶۰۴ نفر (۱۳۸۵ش) |
| موقعیت | جنوب شهرستان‌های نیشابور و مشهد و فریمان، غرب شهرستان‌های تربت جام و تایباد، شرق شهرستان‌های رشتخوار و گناباد، و شمال شهرستان کاشمر |
| نوع اقلیم | در کوهستان‌ها معتدل مایل به سرد - در دشت‌ها و جلگه‌ها معتدل |
| تولیدات و صنایع مهم | فرآورده‌های کشاورزی: غلات، زیره، چغندرقند، خشکبار، صیفی‌جات، حبوبات، و اَنار - فعالیت‌های صنعتی: نساجی، تولید قند، شکر، و مصالح ساختمانی - منابع زیرزمینی: گل سفید، کرومیت، سنگ آهک، و مس |
| شهر ها و آبادی های مهم | کدکن، رباط سنگ، دولت‌آباد، بایک، و فیض‌آباد |
تُربَت حیدریه، شهرستان
شهرستانی در استان خراسان رضوی مشتمل بر بخش مرکزی و بخش‌های جلگۀ زاوه، جلگۀ رخ، کدکن، بایک، و فیض‌آباد، با مرکزیت اداری شهر تربت حیدریه. از شمال به شهرستان‌های نیشابور و مشهد و فریمان، از شرق به شهرستان‌های تربت جام و تایباد، از جنوب به شهرستان‌های رشتخوار و گناباد، و از غرب به شهرستان کاشمر محدود است. اراضی آن متشکل از سه رشته‌کوه شمالی، مرکزی، و جنوبی است که دشت‌ها و جلگه‌های پهناوری را دربرگرفته است. کوه شصت‌درّه، با ارتفاع ۲,۸۶۱ متر، بلندترین کوه این شهرستان است. کوه‌های قلّه بلور، سلیمانی، قطار اولنگ، قدل، شاهرود، و بزما که ارتفاع همگی بالاتر از ۲هزار متر است، از دیگر کوه‌های مرتفع آن محسوب می‌‌شوند. رودخانه‌های فصلی کال سالار، کال شصت‌درّه و کال بایک مهم‌ترین شبکه‌های آبی این شهرستان را تشکیل می‌دهند. اقلیم این شهرستان در کوهستان‌ها معتدل مایل به سرد و در دشت‌ها و جلگه‌ها معتدل است و از نظر بارندگی جزو نواحی خشک به‌شمار می‌آید. جمعیت آن ۲۶۷,۶۰۴ نفر است (۱۳۸۵). مهم‌ترین آبادی‌های آن عبارت‌اند از کدکن، رباط سنگ، دولت‌آباد، بایک، و فیض‌آباد. راه مشهد به بیرجند، کاشمر به تایباد، و تربت حیدریه به خواف، شبکۀ راه‌های ارتباطی آن را تشکیل می‌دهد. فرآورده‌های کشاورزی آن عبارت‌اند از غلات، زیره، چغندرقند، خشکبار، صیفی‌جات، حبوبات، و اَنار. از منابع زیرزمینی آن است: گل سفید، کرومیت، سنگ آهک، و مس. نساجی، تولید قند، شکر، و مصالح ساختمانی ازجمله فعالیت‌های صنعتی آن به‌شمار می‌رود.