ختن
خُتَن (Khotan)
| ختن | |
|---|---|
| نام فارسی | ختن |
| نام های دیگر | هوتن |
| نام لاتین | Khotan |
| کشور | چین |
| ایالت | سین کیانگ اویغور |
| موقعیت | شمال غربی چین |
| جمعیت | ۱۴۲,۹۰۰ نفر (۱۹۹۴) |
| تولیدات و صنایع مهم | غلات، پنبه، میوه، ابریشم، و قالی |
(یا: هوتن[۱]) شهر و واحه[۲]ای در ناحیۀ خودمختار سین کیانگ اویغور[۳]، در شمال غربی چین، با ۱۴۲,۹۰۰ نفر جمعیت (۱۹۹۴). در رأس شمالی کوه‌های کونلون[۴] و در حاشیۀ بیابان تاکلاماکان[۵]، حدود ۲۰۰کیلومتری جنوب شرقی شاچه[۶]، واقع شده است. مرکز کشاورزی است و غلات، پنبه، میوه، ابریشم، و قالی تولید می‌کند. استخراج طلا نیز تا حدودی رواج دارد. ختن همچنین مرکز منطقه‌ای است که یشم و سایر سنگ‌های قیمتی تولید می‌کند. این شهر بر سر راه جادۀ ابریشم[۷] قرار داشت و بزرگ‌ترین و مهم‌ترین پایگاه تهیۀ آذوقه بر حاشیۀ جنوبی بیابان تاکلاماکان بود. ظاهراً در اوایل دورۀ مسیحیت مردم آن به مذهب بودایی گرویدند. فرهنگ بودایی، از طریق ختن، از هند به چین وارد شد. اسلام در اواخر قرن ۴م یا اوایل قرن ۵م در این سرزمین رواج یافت. بعدها ختن به همراه کاشغر[۸] تحت استیلای ایلک‌خانیان و قراختائیان قرار گرفت. در قرن ۱۳م، چنگیزخان[۹] مغول آن را فتح کرد. ختن بعدها همواره در سرنوشت کاشغر سهیم و دستخوش تغییرات سیاسی متعدد بود. از ۱۸۷۸ به چین تعلق دارد. در مأخذ چینی مربوط به قرن ۲م از ختن به نام هوتیِن[۱۰] نام برده شده است؛ این نام هنوز هم به ویرانه‌های شهر پیش از اسلام، در ۸کیلومتری شهر کنونی، اطلاق می‌شود.