صیدا

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۲۳ توسط Nazanin (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

صِیْدا (Sidon)

قلعه دريايي صليبيون، صيدا

(یا: صیدون[۱]) بندر، شهرِ باستانی، و مرکز اداری استان «الجنوب» در لبنان[۲]، با ۱۴۹‌هزار نفر جمعیت (۲۰۰۳). در ۴۰‌کیلومتری جنوب بیروت و بر کرانۀ دریای مدیترانه قرار دارد. صادرات آن عبارت‌اند از روغن زیتون، پرتقال، و لیمو. از مراکز ماهیگیری، تجارت، و بازار محصولات کشاورزی لبنان است. پایانۀ خط لولۀ نفتی ۱,۷۲۰‌کیلومتری از ابقیق در ‌۴۰کیلومتری غرب خلیج فارس، در عربستان سعودی، تا دریای مدیترانه و محل مخازن عظیم ذخیرۀ نفت است. صیدا از دیرباز از مراکز مهم دادوستد است و مهم‌ترین شهر و بزرگ‌ترین بندر فنیقیه[۳] بود و رنگ‌های ارغوانی و ظروف شیشه‌ای آن معروف بوده است. در کتیبه‌های تل‌العمارنه (۱۴۰۰‌پ‌م) از آن به نام صیدونو یاد شده است. از ۱۴۰۰ تا ۷۰۱‌پ‌م رقیب سرسختی برای شهر صور[۴] بود، که در آن هنگام به تصّرف سِناخریب[۵] درآمد. در ۵۳۸‌پ‌م هنگامی که کوروش هخامنشی بابل را فتح کرد، جزو قلمرو ایران و بخشی از ساتراپی پنجم امپراتوری هخامنشی شد. در دوران فرمانروایی ایرانیان، دورۀ هلنیستی، و عهد رومیان بندری مهم بود. بعدها شهری رومی شد و در ۱۷‌ق/۶۳۷‌م به تصّرف اعراب درآمد و در جنگ‌های صلیبی[۶] بر‌سر آن درگیری‌هایی صورت گرفت. در دورۀ اسلامی اهمیت چندانی نداشت، اما طی این جنگ‌ها تا اندازه‌ای اهمیت یافت. در کتاب مقدس (سِفْر پیدایش، پادشاهان و اعمال رسولان) بارها از آن نام برده شده است. کتاب احصاءالعلوم فارابی نخستین بار در این شهر چاپ شد.

 


  1. Sidon
  2. Lebanon
  3. Phoenicia
  4. Tyre
  5. Sennacherib
  6. Crusades