دیگ بخار
دیگِ بخار (boiler)
ظرفی برای تبدیل آب به بخار. در نیروگاه‌های معمولی برق[۱] برای تولید بخار مورد نیاز، توربین‌های بخار[۲] به‌کار می‌رود. این توربین‌ها مولدهای برق[۳] را به‌کار می‌اندازند. دیگ بخار در کشتی‌های بخار[۴] که با توربین بخار حرکت می‌کنند، و در لکوموتیوهای بخار نیز به‌کار می‌رود. این دیگ کوره[۵]ای دارد که در آن سوخت، زغال‌سنگ[۶]، نفت[۷] یا گاز[۸] را برای تولید گازهای داغ می‌سوزانند و مجموعه‌ای از لوله‌ها گرمای گاز داغ را به آب منتقل می‌کند. دیگ بخارِ رایج در کشتی‌ها و نیروگاه‌های برق از نوع لوله‌ای ـ آبی[۹] است و در آن، آب درون لوله‌هایی می‌چرخد که گازهای داغ کوره آن‌ها را احاطه کرده‌‌اند. این نوع دیگ‌های بخار در نیروگاه‌های برق، با فشار حداکثر ۳۰۰ اتمسفر و دمای حداکثر ۶۰۰ درجۀ سانتی‌گراد، بخار مصرفی توربین‌ها را تولید می‌کنند. بازده این نوع دیگ از دیگ بخار لوله ـ دودی[۱۰]، که در لکوموتیوهای بخار به‌کار می‌رود، بیشتر است. در این نوع، گازهای داغ کوره از داخل لوله‌هایی که با آب احاطه شده‌اند، می‌گذرد.