عشق آباد (ترکمنستان)
عشق‌آباد (ترکمنستان)
(نام سابق: پالتاراتسک از ۱۹۱۹ـ۱۹۲۷) پایتخت و بزرگ‌ترین شهر ترکمنستان در جنوب غربی کشور، با ۷۲۷,۷۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۳). در واحه‌ای در جنوب صحرای قراقوم قرار گرفته است. مرکز اداری، بازرگانی، فرهنگی و نیز مرکز حمل و نقل است و پارچه و مواد غذایی فرآوری‌شده تولید می‌کند. فرش‌های دست‌بافت آن نیز شهرت دارد. در ۱۹۵۱، آکادمی علوم ترکمنستان[۱] در این شهر تأسیس شد. دانشگاه، موزه، و کتابخانه‌ای با نسخه‌های خطی فارسی دارد. عشق‌آباد در ۱۸۸۱ به منزلۀ قلعه‌ای نظامی و واحه‌ای بیابانی در فاصلۀ ۴۰کیلومتری شمال مرز ایران، تأسیس شد. در زمان سلطۀ روس‌ها مرکز اداری استان ماورای خزر بود و به مرکز دادو‌ستد بین امپراتوری روسیه و ایران تبدیل شد. راه‌آهن سراسری ماورای خزر[۲] در ۱۸۸۵ به عشق‌آباد رسید. این شهر در زلزلۀ ۱۹۴۸، که ۱۱۰هزار قربانی داشت، تقریباً ویران شد. نسا پایتخت تمدن کهن پارت، در دَه‌کیلومتری غرب عشق‌آباد قرار دارد.