سال

سال (year)
یکای اندازه‌گیری زمان، براساس دورۀ تناوب مداری زمین به دور خورشید. سال اعتدالی (سال خورشیدی یا شمسی) از یک اعتدال بهاری تا اعتدال بهاری بعد، ۳۶۵.۲۴۲۲ روز یا تقریباً ۳۶۵ و یک‌چهارم روز طول می‌کشد. سال اعتدالی موجب پدیدارشدن فصل‌هاست و دوره‌ای است که سال تقویمی بر پایۀ آن استوار است. طی هر چهار سال، چهار تا یک‌چهارم روز با هم جمع می‌شوند و یک‌روز به سال اضافه می‌شود و سال کبیسه پدید می‌آید. دورۀ مداری یا سال در عُطارِد فقط ۸۸ روز زمینی طول می‌کشد و یک‌سال مریخ ۲۳ ماه است. سال نجومی مدت زمانی است که زمین یک‌دور مدار را، نسبت به ستاره‌های ثابت طی می‌کند و ۳۶۵.۲۶ روز، حدود بیست دقیقه بیشتر از سال اعتدالی، طول می‌کشد. این اختلاف زمان بر اثر حرکت تقدیمی رُخ می‌دهد که موقعیت اعتدالین را به کندی جابه‌جا می‌کند. سال غیرعادی (آنومالی) مدت زمانی است که هر سیاره یک‌ دور حرکت انتقالی‌اش، از حضیض خورشیدی به حضیض خورشیدی بعدی را طی می‌کند؛ برای زمین این دوره بر اثر کشش گرانشی سایر سیاره‌ها حدود پنج دقیقه طولانی‌تر از سال نجومی است. سال تقویمی شامل ۳۶۵ روز، با یک روز اضافه در انتهای اسفند هر سال کبیسه است. دو نوع سال خورشیدی یا شمسی با دو مبدأ مختلف امروزه در جهان به‌کار می‌رود، سال شمسی میلادی که مبدأ آن تولد حضرت مسیح است و سال شمسی هجری که مبدأ آن هجرت حضرت محمد (ص) از مکه به مدینه است. سال به مفهوم دیگر هم به‌کار می‌رود، و آن مدت زمانی است که ماه دوازده بار به دور زمین می‌گردد، این مدت برابر با ۳۵۴.۳۶ شبانه‌روز شمسی است. این سال با مبدأ هجرت نبوی به سال هجری قمری مشهور است و تقریباً یازده روز از سال خورشیدی کوتاه‌تر است.

 

---