روان شناسی
روان‌شناسی (psychology)
بررسی نظام‌مند رفتار انسان و حیوان. ویلهلم وونت[۱] نخستین آزمایشگاه روان‌شناسی را در ۱۸۷۹ در لایپزیگِ[۲] آلمان تأسیس کرد. روان‌شناسی گستره‌های گوناگونی از پژوهش و کاربرد را دربر می‌گیرد. نقش غریزه، وراثت، محیط و فرهنگ، فرآیند احساس، درک، یادگیری و حافظه، مبانی انگیزش و احساس، و عملکرد فکر، هوش، و زبان ازجمله موضوعات این علم است. گوستاو فخنر[۳] مبدع فیزیک روانی[۴]، ولفگانگ کهلر[۵] از روان‌شناسان مکتب گشتالت[۶] یا روان‌شناسان کل‌نگر[۷]، زیگموند فروید[۸] و همکارانش، کارل یونگ[۹] و آلفرد آدلر[۱۰]، ویلیام جیمز[۱۱]، ژان پیاژه[۱۲]، کارل راجرز[۱۳]، هانس آیزنک[۱۴]، جِی بی واتسون[۱۵] و بی اف اسکینر[۱۶] از روان‌شناسان معروف بوده‌اند. روان‌شناسی تجربی[۱۷] بر کاربرد روش‌های علمی دقیق و قابل اثبات برای بررسی تعداد بسیاری از فرآیندهای ذهنی و رفتاری تأکید دارد. روان‌شناسی اجتماعی[۱۸] مطالعۀ افراد را در محیط اجتماعی، مثلاً در گروه یا سازمان، مدنظر قرار می‌دهد. زمینه‌های مرتبط با روان‌شناسی اجتماعی باعث پیدایش علومی مانند روان‌شناسی شغلی[۱۹] یا بررسی رفتارهای فرد در محل کار، و روان‌شناسی آموزشی[۲۰] شده است. روان‌شناسی بالینی[۲۱] به شناخت و درمان اختلالات سلامت روانی، مثل اضطراب، هراس[۲۲] و افسردگی[۲۳]، می‌پردازد. درمان ممکن است شامل رفتاردرمانی[۲۴]، شناخت‌درمانی[۲۵]، مشاوره، روان‌کاوی[۲۶] یا مجموعه‌ای از آن‌ها باشد. پژوهش‌های جدید روان‌شناختی در زمینه‌های متنوعی صورت می‌گیرند، ازجمله علل روانی چاقی، ماهیت تجربیات مذهبی، و عدم موفقیت زنان براثر فشارهای اجتماعی. سایر زمینه‌ها عبارت‌اند از ماهیت خواب و رؤیا، و وسعت احتمالی حواس که موضوع فراروان‌شناسی[۲۷] و محل بحث و اختلاف‌نظر است.
- ↑ Wilhelm Wundt
- ↑ Leipzig
- ↑ Gustav Fechner
- ↑ psychophysics
- ↑ Wolfgang Kohler
- ↑ Gestalt
- ↑ whole psychologists
- ↑ Sigmund Freud
- ↑ Carl Jung
- ↑ Alfred Adler
- ↑ William James
- ↑ Jean Piaget
- ↑ Carl Rogers
- ↑ Hans Eysenck
- ↑ JB Watson
- ↑ BF Skinner
- ↑ experimental psychology
- ↑ social psychology
- ↑ occupational psychology
- ↑ educational psychology
- ↑ clinical psychology
- ↑ phobia
- ↑ depression
- ↑ behavioural therapy
- ↑ cognitive therapy
- ↑ psychoanalysis
- ↑ parapsychology