شعبده بازی
شُعبده‌بازی (magic)
(یا: چشم‌بندی) فن سرگرم‌کردن مردم با ترفندهایی که در ظاهر قوانین طبیعت را نقض می‌کند. اصول شعبده‌بازی بر تردستی، ابزارهای مکانیکی و روان‌شناسی مخاطب قرار دارد. شعبدهباز با استفاده از وسایل مخصوصی که در اختیار دارد و به‌کارگیری سرعت و مهارت خود، به اعمالی دست می‌زند که ظاهراً غیر ممکن و خارق‌العاده است. شعبده‌بازی از کهن‌ترین سرگرمی‌های بشری است و در قدیم با سحر و جادو یکسان تلقی می‌شد و به‌همین علت در بیشتر ادیان عملی حرام شمرده شده است. در اعصار گذشته شعبده‌بازی معمولاً در فضای باز و در میان جمعیت‌های نسبتاً زیاد (بازارها، میدان‌ها) صورت می‌گرفت. نخستین تماشاخانۀ ویژۀ شعبده‌بازی را یک ساعت‌ساز فرانسوی به نام اوژن روبر ـ اودن (۱۸۰۵ـ۱۸۷۱) در پاریس دایر کرد. مشهورترین شعبدهباز تاریخ اریک وایس[۱] (۱۸۷۴ـ۱۹۲۶) معروف به هودینی[۲]، امریکایی مجاری‌تبار است. شعبده‌بازان امروزی با استفاده از وسایل بسیار پیچیده و پیشرفتۀ عملیات حیرت‌انگیزی انجام می‌دهند. عبور از دیوار چین، ناپدیدکردن مجسمۀ آزادی و پرواز در هوا، ازجمله کارهای خارق‌العادۀ این شعبده‌بازان است. شعبده‌بازان سازمان‌هایی نیز دارند که عضویت در آن مستلزم ادای سوگندی مخصوص است. اعضای این سازمان‌ها حق افشای اسرار کار خود و آموختن آن به غیر، جز افرادی که حرفۀ شعبده‌بازی اختیار کرده‌اند، ندارند. اصطلاح شعبده‌بازی در فارسی از کلمۀ شَعوَذۀ عربی گرفته شده است. در زبان‌های غربی اصطلاحات مَجیک و ماژیک به معنای شعبده‌بازی را از ریشۀ فارسی باستان ماگی و مُغ اخذ کرده‌اند.