گرینلند

گرینلَنْد (Greenland)

(یا: گروئنلند؛ به زبان گرینلندی کالالیت نونات) بزرگ‌ترین جزیرۀ جهان، متعلق به دانمارک، بین اقیانوس اطلس شمالی و اقیانوس شمالگان در شرق امریکای شمالی. ۲,۱۷۵,۶۰۰ کیلومتر مربع مساحت و ۵۶,۳۶۱ نفر جمعیت دارد (۲۰۰۳)، که شامل اینوئیتها (اسکیمویی آماسالیک)، دانمارکی‌ها و سایر اروپاییان می‌شود. مرکز آن گودهب (به گرینلندی نوک) در ساحل غربی است. مهم‌ترین فعالیت‌ اقتصادی آن صید و فرآوری ماهی است. اریک سرخ در حدود ۹۸۲م این جزیره را کشف کرد و پس از ورود اینوئیت‌های شمالگان امریکای شمالی به گرینلند، شهرک‌هایی را در ساحل غربی آن تأسیس کرد. مسیحیت در حدود سال ۱۰۰۰م بین وایکینگ‌ها رواج یافت. در ۱۲۶۱م شهرک‌های وایکینگی حاکمیت نروژ را پذیرفتند، اما در اوایل قرن ۱۵م روابط با اروپا کاملاً قطع شد و در قرن ۱۶ آبادی‌ها از‌بین رفتند، اما اینوئیت‌ها به ساحل شرقی کوچ کردند. گرینلند در قرن ۱۸ مستعمرۀ دانمارک شد و پس از همه‌پرسی ۱۹۷۹ به خودگردانی کامل داخلی رسید (۱۹۸۱). سراسر بخش داخلی گرینلند پوشیده از ورقه‌ای ضخیم از یخ است. این جزیره از نظر استراتژیکی و در ناوبری غیرنظامی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و مسئولیت‌های نظامی آن با امریکا تقسیم شده است. منابع آن عبارت‌اند از سرب و کریولیت. در آب‌های دوردست ساحلی آن نیز نفت استخراج می‌‌شود.

 

---