سپرداران
سِپَرْداران (Coccoidea)
بالاتیره[۱]ای از حشرات، شامل حشرات فلس‌دار[۲] و شپشک‌های آرد[۳]. این بالاتیره گروهی غیرمعمول است که نمونه‌های آن شبیه حشرات عادی نیستند و بیشتر به ذرات بی‌جان می‌مانند. عموماً کوچک و نامشخص‌اند. اندازۀ متوسط آن‌ها یک تا پانزده میلی‌متر است، گرچه ابعاد برخی نمونه‌های بزرگ‌تر به ۳۰ میلی‌متر هم می‌رسد. حدود ۴هزار گونه از آن‌ها شناسایی شده است. در کشورهای گرمسیری فراوانند و در کشورهای معتدل آفت گلخانه‌ها، درختان میوه، و درختچه‌هایند. این حشرات طرح‌های نموی محدودی دارند که شکل مادۀ آن‌ها نئوتنی[۴] (تحلیل‌رفتن[۵]) را نشان می‌دهد. ماده‌ها بال ندارند، و بسیاری از آن‌ها بی‌حرکت‌اند. این جانوران با قطعات دهانی خود به ساقه‌ها، برگ‌ها، و گاهی ریشه‌های گیاهان می‌چسبند. در حضور نرها بال می‌زنند و غذا نمی‌خورند. نرها عمری کوتاه دارند و در گونه‌هایی که تولیدمثل جنسی دارند فقط در تولیدمثل شرکت می‌کنند. برخی گونه‌ها ممکن است به‌صورت غیرجنسی، یعنی از طریق بکرزایی[۶]، تولیدمثل کنند. این بالاتیره در زیرراستۀ[۷] جوربالان[۸] از راستۀ[۹] نیم‌بالان[۱۰] ردۀ[۱۱] حشرات، شاخۀ[۱۲] بندپایان[۱۳] قرار دارد. بال‌ها در جانور نر شامل یک زوج بال جلویی با رگبال‌های کم است. بال‌های عقبی به‌شکل پایه‌های دکمه‌مانند تقلیل پیدا کرده‌اند و به کمک ساختار نخ‌مانندی به بال‌های جلویی متصل‌اند. رده‌بندی این بالاتیره محل مناقشه است، امّا حدود پانزده تیره دارد که مجموعاً در سه گروه قرار می‌گیرند: شپشک‌های آرد، آلو و برنج؛ نرم‌پولک‌ها[۱۴]؛ زره‌پولک‌ها[۱۵].
شپشک‌ها. سپردارانی با حداقل انحطاط‌اند. ماده‌های بالغ پا و شاخک دارند و به آرامی حرکت می‌کنند. این جانوران با ترشح موم‌مانند پودری پوشیده شده‌اند که از اطراف بدن به‌صورت رشته‌هایی بیرون می‌زند. تخم‌ها در کیسۀ تخم گذاشته می‌شوند، این کیسه از رشته‌های مومی حاصل از ترشح جانور ماده ساخته می‌شود. شپشک‌ها حشراتِ آفتِ درختان میوه در مناطق حاره‌ای‌اند و به محصولات گلخانه‌ای نیز حمله می‌کنند. از صمغ گیاه تغذیه، و عسلکی ترشح می‌کنند که در آن کپک رشد می‌کند.
نرم‌پولک‌ها. عموماً بزرگ‌تر از گروه اوّل‌اند و بدن پوره (نیمف)[۱۶] آن‌ها نرم است. ماده‌های بالغ، برعکس، اسکلت خارجی پشتی سختی دارند و در مرحله پورگی[۱۷] مرحلۀ فعالی را می‌گذرانند. پوره پا و شاخک دارد. پاهای مادۀ بالغ بسیار کوچک شده است و به‌صورت ساختار پولک‌مانندی درمی‌آید که محکم به گیاه می‌چسبد. وقتی نرها ظاهر شوند بال دارند. ماده تخم‌هایش را زیر بدنش می‌گذارد و اغلب مومی ترشح می‌کند که کیسۀ تخم را می‌سازد. بعداً می‌میرد و بخش پشتی بدنش به کیسۀ تخم می‌چسبد و به‌صورت پولکی محافظ باقی می‌ماند. نرم‌پولک‌ها نیز مانند شپشک‌ها عسلک ترشح می‌کنند. به‌طور کلی، قهوه‌ای‌رنگ، نیم‌دایره‌ای‌شکل، و به طول سه تا پنج میلی‌مترند.زره‌پولک‌ها. شامل نمونه‌های تیرۀ دیاسپیدیده[۱۸]اند. این جانوران از نظر خسارتی که به گیاهان و درختان وارد می‌آورند، و نیز به‌علت اختصاصی‌بودنشان مهم‌ترین حشرات پولک‌دارند. ممکن است شکل‌های متنوعی داشته باشند: پولک‌های دایره‌ای، کشیده یا نخ‌مانند. در مرحلۀ پورگی فعال‌اند. بخش جلویی بدن با پولکی محافظ و سخت پوشیده شده است. بخش عقبی شکم، کفل (بند انتهایی) را تشکیل می‌دهد. بعد از اولین پوست‌اندازی، پاها از بین می‌روند و اندازۀ شاخک‌ها کوتاه می‌شود. ماده‌های بالغ غیرفعالند: تخم‌ها را تولید می‌کنند و می‌میرند. مشهورترین نمونۀ زره‌پولک‌ها سن خوزۀ پولکی[۱۹] Aspidiotus perniciosus است که آفت جدی درختان میوه در کالیفرنیا[۲۰]ی ایالات متحد امریکاست. این جانور به هلو، آلو، سیب، گلابی و زردآلو حمله می‌کند. نمونۀ جالب دیگر موسل پولکی[۲۱] Lepidosaphes ulmi است.