کلبه، هرمان (۱۸۱۸ـ۱۸۸۴)

کُلْبه، هِرمان (۱۸۱۸ـ۱۸۸۴)(Kolbe, Hermann)

شیمی‌دان آلمانی. بعد از آن‌که اسید استیک (اسید اتانوئیک) را، که ترکیبی آلی است، از مواد اولیۀ معدنی سنتز کرد، به بنیادگذار شیمی آلی مدرن معروف شد. قبل از آن، شیمی‌ آلی به ترکیباتی اطلاق می‌شد که فقط در ارگانیسم‌های زنده یافت می‌شدند. در حومۀ گوتینگن زاده شد و در همان‌جا درس خواند. از ۱۸۴۵ تا ۱۸۴۷، در دانشکدۀ معدن لندن، کار می‌کرد. در ۱۸۵۱، استاد دانشگاه ماربورگ شد. در ۱۸۶۵، به لایپزیگ رفت و فعالیت خود را برای تأسیس آزمایشگاهی بزرگ‌تر و مجهز‌تر از آزمایشگاه‌های دیگر آغاز کرد. او به‌درستی پی برد که می‌توان ترکیبات آلی را با جایگزینی ساده‌ای از مواد معدنی به‌دست آورد. نظریۀ اصلاحی رادیکال‌های ساختاری را نیز مطرح کرد که در پیشرفت نظریۀ ساختاری سهم بسزایی داشت. همچنین، احتمال وجود الکل‌های نوع دوم و سوم را پیش‌بینی کرد. مهم‌ترین کارهای او عبارت‌اند از الکترولیز اسیدهای چرب (الکانوئیک) و تهیۀ اسید سالسیلیک (۲ـ‌هیدروکسی بنزن کربوکسیلک اسید) از فنول که به واکنش کلب، معروف است و منجربه سنتز آسان آسپیرین شد. کشف نیترومتان از دیگر فعالیت‌های اوست. با این همه، تحقیقات او به نتیجه نرسید، زیرا از پذیرفتن وزن‌های اتمی (جرم اتمی نسبی) به‌جای وزن‌های اکی‌والان خودداری کرد.

 

---