ایبان

ایبان (Iban)

(یا: دایاک‌های دریایی) قومی ساکن در بخش مرکزی بورنئو. شمارشان تقریباً به ۲۵۰هزار نفر می‌رسد که در سرزمین‌های داخلی و مرتفع ساراواک زندگی می‌کنند، در حالی‌که ۱۰هزار نفر دیگر از آن‌ها در منطقۀ ساحلی کالیمانتان غربی سکونت دارند. ایبان‌ها از دیرباز در خانه‌های بزرگ گروهی زندگی می‌کنند و به کشاورزی نوبت‌کار مشغولند. زبان‌هایشان به خانوادۀ زبان‌های آسترونزی تعلّق دارند. نام پیشین ایبان‌ها واژه‌ای مبهم بود که مالایایی‌های ساحلی برای توصیف مردمان بالادست رودخانه به‌کار می‌بردند. ایبان‌ها شامل گروه‌های متمایز متعددی‌اند که هریک نام خاصی دارد. بنابر تاریخ شفاهی، ایبان‌ها در قرن ۱۹ از رودخانۀ کاپواس به طرف منطقۀ کنونی و مرتفع زندگی خود مهاجرت کردند. ایبان‌ها عمدتاً غیرمسلمانند و نظام‌های عقیدتی بومی خاصی برای خود دارند؛ با این وصف، مبلّغان مسیحی در مناطق ایبان بسیار فعّال بوده‌اند. اعضای جماعت‌های ایبان عموماً با یکدیگر مرتبط‌اند و زیر اقتدار رهبر یا رئیسی قرار دارند. هنرهای دستی ایبان‌ها، به‌ویژه پارچه‌های نقش‌ونگاردار رنگی، شهرت دارند. ایبان‌ها با شرکت‌های بهره‌برداری از جنگل‌ها بر سر تعویض امتیازات بهره‌برداری از چوب درگیر شده‌اند.

 

---