کلروپیکرین

کلُروپیکْرین (chloropicrin)

سلاحی شیمیایی که در جنگ جهانی اول به‌کار برده شد. این ماده ترکیب مهلکی است که بر شُش‌ها اثر می‌گذارد و به‌منزلۀ گاز اشک‌آور نیز عمل می‌کند. نخستین‌بار روس‌ها در اوت ۱۹۱۶ از آن علیه آلمان‌ها استفاده کردند و پس از آن همۀ طرفین درگیر، کلروپیکرین را در جنگ‌ها به‌کار گرفتند. از این ماده، که «نیترو کلروفورم» نیز نام دارد، هم در پرتابه‌های توپخانه و خمپاره‌اندازها و هم به‌منزلۀ گاز ابری استفاده می‌شد. در ماسک‌های ضد گاز نفوذ می‌کند و سبب تهوع، استفراغ، دل‌درد، و اثرات مخرب دیگر می‌شود؛ به‌نحوی که سربازان ناچار ماسک‌های خود را بردارند و درنتیجه دربرابر تراکم کشندۀ گازهای دیگر مانند «فوسژن»، که همزمان شلیک می‌شود آسیب‌پذیر شوند. از زمانی که ماسک‌های ضدگاز ساخته شد و دوام و ماندگاری گازها در هوا نیز استفاده تاکتیکی از آن‌ها را محدود کرد، این گاز کنار گذاشته شد. بریتانیا آن را با «کلر» تحت عنوان «ستاره زرد» مخلوط کرد که در حملات ابری از کپسول‌ها رها می‌شد.

 

---