شورش

شورش (mutiny)

(یا: تمرّد) نافرمانی یا سرپیچی سازمان‌یافتۀ دو تن یا شمار بیشتری از افراد نیروهای مسلح. در قوانین نظامی، شورش همیشه از بزرگ‌ترین جنایات به‌شمار آمده که مجازات آن نیز در زمان جنگ اعدام است. برخی از شورش‌های تأثیرگذار در تاریخ عبارت‌اند از شورش سپاهیان به دست سپاهیان بنگالی بر‌ضد انگلیسی‌ها در ۱۸۵۷ و شورش برخی سربازان روس در جنگ جهانی اول. آنان جبهۀ شرقی را به قصد خانه‌هایشان ترک کردند و بدین‌سان در وقوع انقلاب روسیه در ۱۹۱۷ مؤثر بودند. در جنگ جهانی اول، اکثر متحاربان تقریباً همزمان، دچار این‌گونه شورش‌ها شدند و جدی‌ترین آن‌ها زمانی بود که در ارتش فرانسه همۀ گردان‌ها از جنگیدن خودداری کردند. در انقلاب امریکا و جنگ ۱۸۱۲‌ نیز- چندین یگان امریکایی شورش کردند. در بریتانیا، برطبق «قانون انضباط در ارتش» (۱۸۷۹)، مجازات شورش در موارد مهم مرگ است؛ آخرین سرباز بریتانیایی که به‌جرم شورش اعدام شد، سرباز جیم دیلی در ۱۹۲۰ در هند بود. «قانون تحریک به شورش» در ۱۷۹۷ و «قانون تحریک به تمرد و سرکشی» در ۱۹۳۴ وضع شد تا از برانگیختن نظامیان به شورش به‌دست افراد غیرنظامی جلوگیری شود.

 

---