کوپرولو، فواد (استانبول ۱۸۹۰ـ ۱۹۶۶)
کوپْرولو، فؤاد (استانبول ۱۸۹۰ـ ۱۹۶۶)
| فؤاد کوپْرولو | |
|---|---|
| زادروز |
استانبول 1890م |
| درگذشت | 1966م |
| ملیت | ترکیه‌ای |
| شغل و تخصص اصلی | پژوهشگر فرهنگ و تاریخ و ادبیات |
| شغل و تخصص های دیگر | دولتمرد |
| فعالیت‌های مهم | از بنیادگذاران حزب دموکرات ترکیه |
| آثار | تاریخ تمدن اسلام (ترجمه؛ 1940)؛ دموکراسی (1940)؛ عناصر ترکی در فارسی نوین (1942) |
| گروه مقاله | ادبیات سایر کشورها |
شاعر و محققِ اندیشمند تاریخ و فرهنگ ترک و اسلام، و دولتمرد ترکیه. از دورۀ دبستان علاقۀ زیادی به تحقیق و فراگیری دانش داشت. اولین اثر او در ۱۹۰۵، در روزنامۀ ترقّی چاپ شد. به دانشکدۀ حقوق رفت، اما تحصیلاتش ناتمام ماند. به زبان فارسی تسلط داشت و با زبان‌های عربی و فرانسه آشنا بود. در ۱۹۱۱، عضو جمعیت ملّت ترک شد و در هیئت کانون فرهنگ ترک انجام‌وظیفه کرد. در همین دوره شعرهای ملی‌ـ‌وطنی او در جراید چاپ می‌شد؛ در همان سال‌ها آثاری از فرانسوی به ترکی ترجمه کرد. در ۱۹۱۳، استاد تاریخ ادبیات ترک شد. اثرش، نخستین متصوفان در ادبیات ترک، برای او شهرت جهانی آورد. به پیشنهاد دانشمندانی، چون بارتولد، عضو افتخاری فرهنگستان شوروی شد. در جشن هزارۀ فردوسی (۱۳۱۳ش) نمایندۀ ترکیه بود. مدتی وکیل مجلس شد. از دانشگاه‌های آتن و سوربون و هایدلبِرگ دکترای افتخاری گرفت. در ۱۹۳۵، زندگی سیاسی را شروع کرد. طرفدار تکثّر احزاب بود. در ۱۹۴۶، نمایندۀ مردم استانبول در مجلس شد. از بنیادگذاران حزب دموکرات بود. در ۱۹۵۰، وزیر امور خارجه شد و برای ورود ترکیه به ناتو بسیار کوشید. در ۱۹۶۱ از مقام خود استعفا کرد و از فعالیت‌های سیاسی کناره گرفت. از طرف کشورهایی چون فرانسه، آلمان و آرژانتین هشت نشان دریافت کرد. از آثار اوست: حیات فکرّیه (۱۹۰۹)؛ معلومات ادبیّه (۱۹۱۵)؛ تاریخ ترکیه (۱۹۲۳)؛ تاریخ ادبیات ترکیه (۱۹۲۶)؛ تاریخ تمدن اسلام (ترجمه؛ ۱۹۴۰)؛ دموکراسی (۱۹۴۰)؛ عناصر ترکی در فارسی نوین (۱۹۴۲)؛ یادداشت‌هایی دربارۀ رصدخانۀ مراغه در قرن سیزدهم (۱۹۴۴)؛ تأثیر نهادهای بیزانس بر نهادهای حکومت عثمانی (۲۰۰۲).