بارتی، جوزپه (۱۷۱۹ـ۱۷۸۹)
بارِتّی، جوزِپّه (۱۷۱۹ـ۱۷۸۹)(Baretti, Giuseppe)
نویسنده و منتقد ایتالیایی. شهرتش بر پایۀ نقد عرف عام و حملات او بر کاربرد ولنگارانۀ زبان ایتالیایی است. با نادیده‌گرفتن نمایش‌نامه‌نویسان فرانسوی، مانند مولیر[۱] و راسین[۲] به تحسین شکسپیر می‌پردازد و بهترین اثر خود را گفتار دربارۀ شکسپیر و آقای ولتر[۳] (۱۷۷۷) می‌داند. بارتّی از نخستین ایتالیایی‌هایی بود که با نویسندگیِ حرفه‌ای زندگی خود را تأمین می‌کرد. نهضت آرکادیا[۴] را در کتابش با عنوان نقد ادبی[۵]، که با نام مستعار آریستارکو اسکانّا‌بوئه[۶] نوشته است، به تمسخر می‌گیرد. بارتّی در ۱۷۵۷ به لندن رفت و در آن‌جا با فرهنگ‌نویسی به نام ساموئل جانسون[۷] ملاقات کرد. در ۱۷۶۰ یک واژه‌نامۀ انگلیسی ایتالیایی نیز منتشر کرد.