کورلی، آرکانجلو (۱۶۵۳ـ۱۷۱۳)
کورِلّی، آرْکانْجِلو (۱۶۵۳ـ۱۷۱۳)(Corelli, Arcangelo)
آهنگساز و ویولننواز ایتالیایی. در دوران حیات او ویول[۱] تبدیل به ویولن شد، و او از نخستین استادان نوازندگی ویولن باروک شد و موسیقی او، که با ملودیهای زیبا و دلنشینش مشخص میشود، شامل یک دسته کنسرتو گروسو و پنج دسته سوناتهای مجلسی است. کورِلّی در فوزینیانو[۲]، نزدیک میلان، بهدنیا آمد. در بولونیا تحصیل کرد و در حدود ۱۶۸۵ در رم مستقر شد، و تحت حمایت کاردینال پیِترو اوتّوبونی[۳] قرار گرفت؛ در قصر او زندگی میکرد و نخستین سوناتهای ویولن خود را نیز همانجا بهچاپ رساند. از مودنا[۴] و ناپل دیدن کرد، در اقامتگاه کریستینا[۵]، ملکۀ سوئد، در رم به رهبری ارکستر پرداخت، مجموعه تابلوهایی گردآورد، و شاگردان بسیاری را تعلیم داد، ازجمله فرانچسکو جِمینیانی[۶] و پیِترو لوکاتِلّی[۷]. موسیقی کورِلّی از لحاظ جذابیتهای کنترپوآنی و هارمونیک غنیتر از موسیقی سایر استادان ایتالیایی دوران باروک بهشمار میرود، و سبک درخشان، بالانس، و سنگینی و توازنش قابل ستایش است. ازجمله آثار اوست: دستهای شامل دوازده کنچرتو گروسّو[۸] اپوس ۶، ازجمله شمارۀ ۸ در سل مینور، «ساختهشده برای شب میلاد[۹]» (کریسمس)؛ پنج دسته سونات مجلسی[۱۰].