نیلسن ، کارل اوگوست (۱۸۶۵ـ۱۹۳۱)
نیِلسِن، کارل اوگوست (۱۸۶۵ـ۱۹۳۱)(Nielsen, Carl August)
آهنگ‌‌ساز دانمارکی. آثار او ترکیبی از فرم‌هایی با ظاهر خشک و ساختار تونالیتۀ درونی خودسرانه‌اند، که بهترین نمونه‌های آن‌ها را در شش سمفونی برنامه‌ای (۱۸۹۲ـ۱۹۲۵) وی می‌توان یافت. نیلسن که جوان فقیری بود، در ۱۴سالگی وارد ارکستر ارتش شد، اما در ۱۸سالگی توانست وارد کنسرواتوار کپنهاگ[۱] شود و از نیلز گاده[۲] تعلیم بگیرد. در ۱۸۹۱ وارد ارکستر سلطنتی شد و از ۱۹۰۸ تا ۱۹۱۴ رهبر آن بود. همچنین رهبری انجمن موسیقی[۳] و مدیریت کنسرواتوار را برعهده گرفت. از برجسته‌ترین سمفونی‌سازان اواخر دورۀ رمانتیک بود، که فرم‌های سنتی را با رهیافتی تازه و اصیل از تونالیته ترکیب کرد. سمفونی اول او نمونه‌ای از تونالیتۀ پیشرونده بود، که در گامی متفاوت با گام ابتدای اثر به‌پایان می‌رسد. سمفونی‌های بعدی وی نوعی پُلی‌فونی پیچیده و برگرفته از ریتم را تکامل بخشیدند. اسپانسیوا[۴]، سمفونی سوم، نخستین قطعه از این آثار بزرگ بود که در آن تشکل تماتیک در چارچوب فرم‌های به‌شدت مهارشده حاصل آمده است. ازجمله آثار اوست :اپرا و موسیقی صحنه‌ای اپراهای طالوت و داوود[۵] (۱۹۰۲)، ماسکاراد[۶] (بالماسکه (از روی هولبرگ[۷]،(۱۹۰۶) ؛ موسیقی صحنه‌ای برای نمایش‌نامۀ علاءالدین[۸] اثر اولن‌شگر[۹]، و بسیاری نمایش‌نامه‌های دیگر. ارکستری و کرال. سرودهای عاشقانه[۱۰] برای کر و ارکستر (۱۸۹۷)؛ بهار در فین[۱۱] برای تک‌خوان‌ها، کر، و ارکستر .(۱۹۲۲) شش سمفونی: ۱ـ سل مینور(۱۸۹۲)، ۲ـ چهار مزاج[۱۲](۱۹۰۲) ، ۳ـ گسترده اسپانسیوا(۱۹۱۱) ، ۴ ـ آتشی که نمیرد (خاموش‌نشدنی)[۱۳]، (۱۹۱۶)، ۵ ـ (۱۹۲۲)، ۶ـ سینفونیا سمپلیچه (سمفونی ساده)[۱۴]، (۱۹۲۵). موسیقی مجلسی و تک‌نوازی. چهار کوآرتت زهی۱۸۸۷) ـ(۱۹۱۹؛ دو سونات ویولن و پیانو؛ کوموتیو (عاطفه)[۱۵] برای ارگ .(۱۹۳۱)