نانوتکنولوژی

نانوتکنولوژی (nanotechnology)
فناوریی آزمایشی، با استفاده از اتم‌ها یا مولکول‌های منفرد به‌منزلۀ اجزای ماشین‌های کوچک در ابعاد نانومتر، (میلیونیم میلی‌متر). در دهۀ ۱۹۹۰، پژوهش در زمینۀ نانوتکنولوژی معطوف به آزمون ساختارهای مولکولی و تکمیل روش‌های دستکاری اتم‌ها با میکروسکوپ تونلی روبشی بود. هدف نهایی نانوتکنولوژی ساخت رایانه‌ها و ماشین‌های مولکولی بسیار کوچک برای اجرای طرح‌های مهندسی یا پزشکی بسیار حیاتی است. میکروسکوپ الکترونی روبشی را برای مشاهده و تعیین مکان اتم‌ها و مولکول‌های منفرد به‌کار می‌برند و سوراخ‌هایی نانومتری در انواع مواد ایجاد می‌کنند. با این دستگاه اجرای حکاکی‌های فوق‌العاده ظریف نیز ممکن است و می‌شود دورۀ ۳۰جلدی دایرةالمعارف بریتانیکا را روی نوک یک سوزن کنده‌کاری کرد. در ایالات متحده امریکا، الکتروموتور کاملی ساخته‌اند که عرض آن کمتر از ۰.۱ میلی‌متر و حداکثر سرعت آن ۶۰۰هزار دور در دقیقه است. این الکتروموتور روی سیلیسیم و با روش‌های معمولی ساخت تراشه حکاکی شده است. ایدۀ دستکاری مواد در مقیاس نانومتر (اتم به اتم) را نخستین‌بار ریچارد فاینمن، فیزیک‌دان امریکایی، در ۱۹۵۹ مطرح کرد. طرفداران نانوتکنولوژی امیدوارند سرانجام رایانه‌هایی در مقیاس مولکولی بسازند، مواد فوق‌العاده محکم تولید کنند، بیشتر بیماری‌ها را با تصحیح مولکولی مداوا کنند، و حتی درمانی برای پیری سلول‌ها بیابند.

 

---