آگینالدو، امیلیو (۱۸۶۹ـ۱۹۶۴)

آگینالْدو، اِمیلیو (۱۸۶۹ـ۱۹۶۴)(Aguinaldo, Emilio)

اِميليو آگينالْدو

رهبر انقلاب فیلیپین. در دهۀ ۱۸۹۰ مبارزی ملی‌گرا در جزیرۀ لوزون بود و رهبری شورش یک‌ساله را برضد حاکمان استعماری اسپانیا در فیلیپین (۱۸۹۶) برعهده داشت، که موجب تبعید او به هنگ‌کنگ شد (۱۸۹۷). پس از آغاز جنگ اسپانیاـ امریکا در آوریل ۱۸۹۸، آگینالدو با کمک امریکا به لوزون۱ بازگشت تا رهبری شورش برضد اسپانیا را در زمان حمله‌های امریکا برعهده گیرد. «جمهوری ویسایان» را با پایتختی مالولوس و ریاست جمهوری خود تأسیس کرد. آگینالدو مخالف پیمان صلحی بود که به جنگ اسپانیا و امریکا در ۱۸۹۹ پایان داد. او رهبری شورش دوساله را برضد نیروهای اشغالگر امریکا برعهده گرفت، که در آن ۴هزار امریکایی و ۱۰هزار فیلیپینی کشته شدند. در ژوئیۀ ۱۹۰۱ ‌نسبت به امریکا سوگند وفاداری یاد کرد تا مشمول عفو شود. در ۱۹۳۵ نیز در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرد ولی از مانوئل کوئزون شکست خورد. آگینالدو در نزدیکی کاویته، در جزیرۀ لوزون، زاده شد. از ۱۹۰۱ به بعد، از سیاست کناره گرفت، ولی همچنان خواستار استقلال کامل بود و به «گاریبالدی فیلیپین» شهرت یافت. در جریان جنگ جهانی دوم به همکاری با ژاپنی‌های اشغالگر فیلیپین متهم، ولی بعد تبرئه شد.

 

---