ویلکی، وندل لوییس (۱۸۹۲ـ۱۹۴۴)
ویلْکی، وِندل لوئیس (۱۸۹۲ـ۱۹۴۴)(Willkie, Wendell Lewis)
دولتمرد امریکایی. نامزد ریاست جمهوری جمهوری‌خواهان بود (۱۹۴۰). پس از شکست از فرانکلین دی روزولت[۱]، به رهبری جناح آزاداندیشِ حزب جمهوری‌خواه[۲] ادامه داد. او با اعتقاد به آرمان همکاری بین‌المللی، کتاب پرفروش یک جهان[۳] را نوشت (۱۹۴۳). در دهۀ ۱۹۳۰ رئیس سازمان حقوقی کامنولت‌اند ساوترن کورپوریشن[۴] (شرکت مالک خدمات عمومی در ایندیانا) بود، که با سیاست‌های اقتصادی برنامه راه و رسم نو[۵] روزولت صریحاً مخالفت کرد، و به‌ویژه از مالکیت دولتی بر خدمات عمومی سازمان‌های دولتی، نظیر سازمان درۀ تنسی[۶]، انتقاد کرد. ویلکی، که سابقاً دموکرات بود، در ۱۹۴۰ نامزد غیرمنتظر جمهوری‌خواهان در انتخابات بود. اگرچه شکست خورد و روزولت برای سومین دوره انتخاب شد، بیشترین تعداد آرای یک نامزد جمهوری‌خواه را تا آن زمان به‌دست آورد. درخلال جنگ جهانی دوم از برنامۀ قانون وام و اجارۀ[۷] روزولت برای بریتانیا حمایت کرد. سازمانی را برای پیشبرد صلح جهانی تأسیس کرد و برای برقراری آزادی‌های مدنی در امریکا فعالیت کرد. روزولت، او را سفیر حسن نیت[۸] نامید و به خاورمیانه، چین، و شوروی فرستاد (۱۹۴۲). او در انتخابات مقدماتی ۱۹۴۴ نیز شرکت کرد، اما از تامس دیویی[۹] نامزد نهایی جمهوری‌خواهان، شکست خورد. در الوود[۱۰]، واقع در ایندیانا، زاده شد و در دانشگاه ایندیانا دانش آموخت. به مقام وکالت در اوهایو[۱۱] رسید (۱۹۱۴) و وکیل مدافع شد (۱۹۱۶). سپس وارد ارتش شد و در جنگ جهانی اول شرکت کرد. عضو کانون وکلای نیویورک شد (۱۹۲۳). در شرکت‌های حقوقی فعالیت کرد و به سازمان حقوقی کامنولت‌اند ساوترن کورپوریشن پیوست (۱۹۲۹) و بعد رئیس آن سازمان شد (۱۹۳۳). تا دهۀ ۱۹۳۰ دموکرات فعالی بود و در کنوانسیون ملی دموکرات‌ها نیز شرکت کرد (۱۹۲۴).