سیل الجرار
السیل الجرّار (کتاب)
کتابی از امام محمد علی شوکانی در فقه. این کتاب شرح انتقادی امام محمد علی شوکانی بر کتاب الازهار امام احمد بن یحیی المرتضی است.
شوکانی در این کتاب، شروح دیگر الازهار را هم مورد توجه قرار داده و میان آنها و الازهار داوری کرده است. وی در سال 1820 از تألیف این کتاب چهار مجلد‌ی فراغت یافت و نام «السیل الجرار المتدفق علی حدائق الازهار» را بر آن نهاد. او در مقدمه، قصد خود را از تألیف این کتاب، حکمیت کردن میان کتاب الازهار و مخالفان و ناقدان آن دانسته است. روش شوکانی در این کتاب چنین است که عبارتی از الازهار را نقل، سپس شرح و تعلیل می‌کند. بعد در موافقت یا مخالفت و در جرح یا ترجیح نظر می‌دهد؛ و نهایتاً حکم فقهی یا اصولی‌اش را با استناد به ادله‌ی کتاب و سنت و حتی گاه با استناد به قیاس یا اجماع (که آنها را جزء ادله‌ی فقهی نمی‌داند) بیان می‌کند.
الازهار کتابی مختصر و فشرده است و عبارات کوتاهش، مطالب مفصل کتاب‌های فقهی را به صورت چکیده در خود دارد و همین اختصار و فشردگی سبب شده است تا فقهای زیدیه حاشیه‌های انتقادی بر آن بنویسند. آخرین این حواشی انتقادی کتاب السیل الجرار است. شیوه‌ی انتقادی صریح و گاه تندی تعابیر نویسنده، هجوم برخی متعصبان مذهبی را بر او در پی داشت که وی با تسامح از کنار آن گذشت.
مجلد اول این کتاب همراه تحقیق و تصحیح، از سوی شورای پژوهش‌‌های اسلامی (هیئة البحوث الاسلامیه) قاهره در سال 1970، سپس در سال 1985 تمام کتاب در چهار مجلد از سوی دارالکتب العلمیه بیروت و با تحقیق محمود ابراهیم زاید منتشر شد.